Na de verwoestende overstromingen in Texas vragen overlevenden zich af waarom ze zo laat waarschuwingen ontvingen na de extreme regenval. Maandag werd bevestigd dat 27 aanwezigen van het meisjeskamp Camp Mystic zijn omgekomen. Het volledige dodental ligt nog veel hoger.

De Guadelupe trad na hevige regenval aan het eind van de nacht snel buiten de oevers: het waterpeil steeg in 45 minuten met 8 meter. Huizen in het dal werden verwoest en campers werden meegesleurd.

Hulpverleners vonden tot nu toe 82 doden en er wordt gevreesd dat het aantal verder oploopt. Het is onbekend hoeveel mensen nog worden vermist. Zeker 850 mensen werden door hulpverleners uit het stroomgebied in Hill Country gered.

De overstroming gebeurde in een heuvelachtig gebied. Hill Country staat bekend als het gebied in de Verenigde Staten met het grootste risico op overstromingen. De steile hellingen zorgen er namelijk voor dat water snel naar rivieren stroomt, schrijft hydroloog Hatim Sharif in The Conversation.

Bovendien heeft het gebied een halfwoestijnklimaat, met periodes van grote droogte. Dat was ook de afgelopen tijd het geval. De grond was extra hard en nam weinig water op. Daardoor stroomde bijna alle regen naar de rivier toe.

Uitzonderlijk veel neerslag door resten van tropische storm

In de nacht van donderdag op vrijdag viel veel neerslag: 30 centimeter in slechts enkele uren. De extreme buien waren het gevolg van vochtige lucht die overbleef van tropische storm Barry. Die storm kwam een week daarvoor aan land aan de oostkust van Mexico. Toen de storm was uitgeraasd, bleef hoog in de lucht vocht zitten. Dat trok naar het noorden toe.

Boven Texas botste dat gebied met een andere stroom van vochtige lucht, die vanaf de Grote Oceaan uit het westen kwam. Zo groeide een regengebied met intense neerslag.

Dat was ook een gevolg van de hoge temperaturen en de hoge luchtvochtigheid. Door de warme lucht was de lucht vochtig, waardoor de buien zo heftig waren. Al die neerslag zorgde ervoor dat het waterpeil in de rivier heel snel steeg. Het droge en steile terrein en de extreme regen waren de ultieme omstandigheden voor een overstroming.

Waarschuwingen kwamen laat binnen

Na de overstroming vragen veel Texanen zich af waarom niet eerder werd gewaarschuwd. Sommige omwonenden ontvingen op hun telefoon pas een noodbericht toen de wegen rondom hun huis al onder water stonden, meldt The New York Times.

Het is voor nationale weercentra een raadsel waarom het waarschuwen op sommige plekken langs de rivier lang duurde. De National Weather Service, de weerdienst van de Amerikaanse overheid, en het private AccuWeather verstuurden donderdagavond de eerste waarschuwingen. Lokale overheden gaven daar weinig gevolg aan. Sommige bewoners en vakantiegangers zagen de vele regen en het extreem hoge water daardoor niet aankomen.

Eigenaren van sommige kampeerterreinen langs de rivier zagen die waarschuwingen wel en besloten hun gasten naar hoger gelegen gebieden te verplaatsen. Maar niet iedereen was op de hoogte, zoals op Camp Mystic. Daar werden na de overstroming ruim twintig meisjes en enkele begeleiders vermist.

Camp Mystic maakt maandag bekend dat minstens 27 personen op het terrein zijn omgekomen. In het bericht staat ook dat er nog wordt gezocht naar vermiste meisjes.

Waarschuwingen met sirenes waren te duur

De vraag die veel mensen stellen is dan ook: waarom is er geen beter waarschuwingssysteem langs de rivier, als de gevaren bekend zijn? Het pijnlijke antwoord: de lokale politiek vond het installeren daarvan te duur, vertellen lokale (oud-)bestuurders aan The New York Times en AP.

De gemeenteraad vergaderde over een waarschuwingssysteem na overstromingen in 2015 van een rivier zo’n 120 kilometer verderop. Dat systeem moest bestaan uit sirenes langs de rivier, die waarschuwen als het waterpeil snel stijgt. De bewoners zouden het niet hebben zien zitten om belastinggeld aan een alarmsysteem uit te geven. Het ging om een bedrag van zo’n 850.000 euro.

Achteraf valt moeilijk te beoordelen hoeveel levens zo’n waarschuwingssysteem had kunnen redden.