VVD-leider Dilan Yesilgöz heeft uitgehaald naar de PVV én GroenLinks-PvdA in een poging de rechtse kiezer weer te paaien. De “extremen” leveren niet en met GL-PvdA krijg je geen stabiel kabinet, zei Yesilgöz zaterdag op het partijcongres in Den Bosch.

Paaien is nodig, want het was volgens Yesilgöz een “heftige zomer”. Dat kwam vooral door de Douwe Bob-rel. “Een fout van mij die ik te laat heb gecorrigeerd”, zei Yesilgöz.

Met nog maar zeven weken tot de verkiezingen hoopt Yesilgöz deze kwestie nu écht achter zich te laten. Maar peilingen en populariteitscijfers laten dat nog niet zien.

De rechtse kiezers hoopt ze op 29 oktober bij de PVV weg te halen. “Een stem op Geert Wilders is een verloren stem”, zei Yesilgöz in haar congresspeech. “Extremen zullen nooit leveren. Zij zullen nooit het verschil maken. Nooit verantwoordelijkheid nemen.”

Als je als grootste partij met 37 zetels het kabinet opblaast (zoals Wilders dat voor de zomer deed), dan doe je dat ook met twintig of veertig zetels, zei Yesilgöz. “Het zal nooit uitmaken.”

‘Muizengaatje’ naar GL-PvdA nu ook dicht

Rechtse kiezers hoopt ze tevreden te stellen door ook niet met GL-PvdA in zee te gaan. Yesilgöz ziet dat “niet gebeuren”, zei ze begin deze week. GL-PvdA-leider Frans Timmermans dacht nog “een heel klein muizengaatje” aan ruimte te zien na die uitspraak. Maar na het VVD-congres kun je rustig concluderen dat die deur dicht is.

Yesilgöz deed er in haar speech namelijk nog een schepje bovenop. “Een stabiel kabinet bereik je niet niet met een GroenLinks dat de PvdA zo ver uit het midden heeft gerukt”, zei ze over de linkse fusiepartij.

Inhoudelijk heeft dat vooral te maken met het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek, zoals de partij van Timmermans voorstelt. En het gebrek aan zorgen over migratie en integratie.

Overigens is het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek niet zo controversieel als de VVD doet voorkomen. De liberalen moeten er niet aan denken, maar naast GL-PvdA hebben ook onder meer het CDA en D66 dat in hun programma staan. Experts pleiten er al jaren voor.

Yesilgöz was zaterdag fel over immigratie en integratie, thema’s die volgens haar direct te maken hebben met vrijheid. Want door de “aanhoudende migratiestroom naar ons land” komen er volgens haar ook mensen met andere normen en waarden. “Dat is geen oproep tot verdeeldheid, maar een oproep tot realisme”, zei ze. “Een land dat te tolerant is, zal uiteindelijk aan intolerantie ten onder gaan.”

Edo van der Goot is politiek verslaggever

Edo schrijft over de grote politieke ontwikkelingen in Den Haag. Lees hier al zijn verhalen. Hij maakte ook de podcast Frans, over GL-PvdA-leider Timmermans. Tips of vragen? Mail naar [email protected].

‘We zitten nu ook in een storm’

VVD-voorzitter Eric Wetzels had het congres in Den Bosch ‘s ochtends afgetrapt. Hij wond er geen doekjes om dat de partij er weleens beter voor heeft gestaan. Zo vond de partijvoorzitter de titel van het verkiezingsprogramma Sterker uit de storm treffend gekozen. “We zitten nu ook in een storm waar we sterker uit gaan komen.”

Over het verkiezingsprogramma gesproken: daar waren maar liefst meer dan 730 suggesties voor aanpassingen (amendementen) voor ingestuurd. Dat zou je als teken aan de wand kunnen zien dat de VVD-leden de plannen niet goed genoeg vinden. Maar Wetzels koos een positievere benadering. “Dat betekent dat er enorm wordt meegeleefd.”

Demissionair ministers Ruben Brekelmans (Defensie) en Vincent Karremans (Economische Zaken) mochten het VVD-gevoel aanwakkeren. Het gesprek ging – niet heel verrassend – over defensie en de economie. Het zijn twee belangrijke thema’s in het verkiezingsprogramma. Ook dat is niet verrassend.

De nummers drie en vier op de VVD-kandidatenlijst waren de afgelopen tijd bijna dagelijks op tv te zien. “Jullie zijn wel heel erg veel in de media”, zei de gespreksbegeleider van dienst op het podium dan ook. Karremans vertelde dat deze week zo’n beetje iedere partijafdeling werd bezocht. “Dan hoor ik altijd: Ruben komt over een maand, of hij is net geweest.”

Het is duidelijk dat Brekelmans en Karremans naast Yesilgöz een belangrijke rol in de campagne gaan spelen. En ook daarna. Het publiek kreeg een proefstemming met de vraag: wie zijn volgens Johan Derksen belangrijk voor de toekomst van de VVD? De leden kozen massaal voor antwoord C: Beiden.

Dat was bij Yesilgöz’ voorganger anders. Toen draaiden verkiezingscampagnes alleen om Mark Rutte.