De Oekraïense president Volodymyr Zelensky en de Amerikaanse president Donald Trump spraken gisteren in het Witte Huis over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. De twee leiders spraken eerst onder vier ogen met elkaar, waarna een topdelegatie van Europese leiders aanschoof. Na afloop spraken alle leiders zich positief uit over de gesprekken.
De Franse president Macron, de Duitse bondskanselier Merz, de Britse en Italiaanse premiers Starmer en Meloni, de Finse president Alexander Stubb, voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie, en NAVO-topman Rutte waren aanwezig in het Witte Huis voor het topoverleg. 

Ontmoeting Zelensky en Poetin

De reacties over de top waren positief. De Britse premier Starmer zei dat er ‘echte vooruitgang’ is geboekt in het Witte Huis. De Duitse bondskanselier Merz stelde dat zijn verwachtingen over de top niet alleen werden waargemaakt, maar ‘ze zijn zelfs overtroffen’. 

Ook meldde Merz dat er waarschijnlijk binnen twee weken een ontmoeting tussen de Russische president Poetin en de Oekraïense president Zelensky zal plaatsvinden. 

Zelensky zei dat hij open staat voor de ontmoeting met Poetin. Hij zei dat dit de enige manier is om deze ‘ingewikkelde en pijnlijke kwesties’ op te lossen en dat hij het liefst geen voorwaarden voor de ontmoeting wil stellen. 

‘Warm, goed gesprek’

Ook zouden Trump en hij een kaart van de Oekraïense frontlinies hebben besproken en een debat hebben gehad over de gebieden. “We hebben een echt warm, goed en inhoudelijk gesprek gehad”, zei Zelensky over zijn gesprek met de Amerikaanse president.
Na afloop bedankte Zelensky op X Trump en de Europese leiders voor de gesprekken:

Ook Trump schreef na afloop van de gesprekken over een ‘zeer goede ontmoeting‘ op zijn socialemediaplatform Truth Social en kondigde aan dat de voorbereidingen voor een top tussen Poetin en Zelensky in gang werden gezet. Volgens de president zal deze ontmoeting plaatsvinden op een ‘nog nader te bepalen’ locatie.

Trilaterale top

“Nadat deze ontmoeting heeft plaatsgevonden, zullen we een trilaterale top hebben, met de twee presidenten plus ikzelf”, kondigde Trump aan. Verder schreef hij dat de gesprekken ‘opnieuw’ een ‘heel goede eerste stap’ zijn om een oorlog te stoppen die ‘al bijna vier jaar duurt’. 

NAVO-chef Mark Rutte sprak na afloop van een ‘erg succesvolle dag in Washington’. Hij noemde het feit dat Trump ermee heeft ingestemd dat de Verenigde Staten na een vredesakkoord zullen bijdragen aan de veiligheid van Oekraïne ‘een doorbraak’ en hij prees Trump voor het overtuigen van de Europese landen om hun defensie-uitgaven te verhogen. 

Het lidmaatschap van de NAVO voor Oekraïne staat niet ter discussie, maar wel is een regeling vergelijkbaar met die van artikel 5 van de NAVO, waarin staat dat een aanval op een land een aanval op allen is, onderwerp van gesprek. Rutte zei verder dat Oekraïne pas grondgebied kan opgeven als er meer duidelijkheid is over de westerse bescherming tegen Rusland. 

Geen staakt-het-vuren

Tijdens het overleg tussen Trump, Zelensky en de Europese leiders werd veel gehamerd op veiligheidsgaranties voor Oekraïne. De Duitse bondskanselier Friederich Merz en de Franse president Emmanuel Macron bleven aandringen op een wapenstilstand in Oekraïne, maar Trump hield wat dat onderwerp betreft de boot af. 

Volgens de Amerikaanse president kan er ook tijdens de gevechten gewerkt worden aan een vredesdeal. Daarmee wijkt hij af van zijn eerdere eis voor een staakt-het-vuren – een standpunt dat hij liet varen na zijn ontmoeting met Poetin op vrijdag in Alaska.