In Zuid-Afrika leidt een gruwelijke moordzaak tot grote verontwaardiging. Twee zwarte vrouwen zouden zijn doodgeschoten door een witte boerderij-eigenaar. Een 20-jarige landarbeider die bij hem in dienst was, zegt nu dat hij gedwongen werd door zijn baas om de lichamen van de vrouwen aan varkens te voeren. “Door deze zaak komt het trauma van het racistische apartheidsverleden naar boven.”
Het gebeurde allemaal in augustus vorig jaar. Deze week startte de rechtszaak en komt er steeds meer informatie naar buiten. Het gaat om de moorden op Maria Makgato (45) en Lucia Ndlovu (34). Tijdens hun zoektocht naar eten op de boerderij zouden ze zijn doodgeschoten door de boerderij-eigenaar, de 60-jarige Zachariah Johannes Olivier, de eerste verdachte in de zaak.

De man van Lucia was erbij. Hij raakte gewond, maar wist te ontkomen en een dokter te bellen voor hulp. Vervolgens rapporteerde hij de schietpartij aan de politie. 

Die vond de lichamen van de vrouwen een paar dagen later in de varkensstal van de boerderij. Vermoedelijk werden ze aan de varkens gevoerd om zo bewijsmateriaal te verbergen. Vervolgens ontstonden er verhalen dat de vrouwen deels zouden zijn opgegeten door de varkens, maar volgens de minister van Landbouw is dat niet het geval. De lichamen waren wel in staat van ontbinding.

“In Zuid-Afrika worden gemiddeld zeventig mensen per dag vermoord”, zegt Afrikacorrespondent Sophie van Leeuwen. Het staat daarmee bovenaan de lijst van landen met de meeste moorden per hoofd van de bevolking. “De krant staat er elke dag vol mee. Maar deze moordzaak is zo gruwelijk dat die tot grote ophef en demonstraties leidt. Het gaat meteen over apartheid en racisme, het grote trauma van Zuid-Afrika.”

Rassenverhoudingen opnieuw onder druk

Hoewel de apartheid officieel al meer dan dertig jaar geleden werd afgeschaft, is ongelijkheid in Zuid-Afrika nog altijd zichtbaar. Vooral op het platteland, waar de meeste landbouwgrond in handen van witte boeren is, terwijl het zware werk vooral door zwarte arbeiders wordt gedaan, vaak tegen lage lonen. “De ongelijkheid zit zo diep in de maatschappij”, zegt Van Leeuwen. “En dat maakt deze zaak weer duidelijk.”

De zogenoemde ‘Limpopo pig farm murder’, verwijzend naar de noordelijke provincie waar de moorden plaatsvonden, komt ook in een tijd dat er gesproken wordt over ‘witte genocide’. “Witte boeren zeggen: we worden bedreigd en vermoord. Ze zeggen dat ze slachtoffer zijn van een zeer gewelddadige samenleving en noemen daarbij cijfers die helemaal niet kloppen.” 

De term ‘witte genocide’ gaat al langer rond en kreeg recent opnieuw aandacht toen Trump op basis van deze valse bewering zestig witte Afrikaners asiel gaf.