Het neerschieten van de 15-jarige Jerryson, afgelopen zondag bij een McDonald’s, is hot news in ons land. Iedereen heeft het erover, en vanzelfsprekend zijn er ook veel vragen. ‘Waren de schoten op de jongen wel nodig?, zo vragen mensen zich af.’

Laten we vooropstellen dat uit cijfers blijkt dat de politie in weinig gevallen gericht schiet op verdachten, zo weet het Algemeen Dagblad. Uit politiecijfers blijkt dat dit in 2024 twaalf keer gebeurde.

Afgelopen zondag werden er vier kogels afgevuurd op Jerryson, die even daarvoor tijdens een beroving met een vuurwapen was gezien. Daarom wordt hij door de ter plaatse gekomen politie op een specifieke manier benaderd, een manier die de politie alleen inzet bij een ‘vuurwapengevaarlijke verdachte’.

Volgens politiesocioloog Jaap Timmer zijn agenten bevoegd om geweld te gebruiken wanneer dat niet anders kan.

”De politie mag een vuurwapen gebruiken bij de aanhouding van een verdachte die vuurwapengevaarlijk is en niet meewerkt. Dan is de vraag, was hier een alternatief? Hadden agenten het op een andere manier kunnen oplossen.”

De politie had Jerryson meermaals gewaarschuwd, maar daar luisterde de jongen niet naar. ”Hij liep met een vuurwapen rond in een omgeving waar hij gevaar kon vormen voor andere mensen, onttrok zich aan de aanhouding en luisterde niet naar waarschuwingen.”

”Dan is het niet volgen van het bevel een belangrijk signaal om onmiddellijk te handelen en rest voor de politie niet meer dan gericht te schieten. De volgende vraag is dan: waarop schiet je?”, aldus Timmer.

Vervolgens wordt er onderscheid gemaakt tussen ‘aanhoudingsvuur’ en ‘noodweer’. ”Agenten worden getraind om alleen ‘fataal te schieten’ in noodweersituaties.

Volgens socioloog Laura Keesman, specialiste in geweldssituaties rondom de politie, gaat het dan om een situatie waarin een agent of een ander in levensgevaar is.

”Dan kan het gaan om een jij of ik-situatie.” Dat is dus significant anders dan ‘aanhoudingsvuur’. Want dan is het doel om de verdachte tot stoppen te dwingen, om hem vervolgens te arresteren.

”Dan richt je in principe op het onderlichaam van een verdachte. De kans op een dodelijke afloop is kleiner. Maar als een verdachte beweegt, ontstaat er een onoverzichtelijke situatie en kan het alsnog fataal aflopen.”

Het zou dus kunnen dat de agent in kwestie wel gelijk op het onderlichaam heeft geschoten, maar dat Jerryson onverwachte bewegingen maakte. De recherche heeft de zaak in onderzoek.

De biologische moeder van Jerryson stapt in elk geval naar de politie . Haar advocaat Gerald Roethof liet gisteren bij Pauw en de Wit weten dat zij gerechtigheid wil.

”Mocht de poltitie in deze situatie schieten? Daar gaat het haar om. En haar standpunt is: nee. Absoluut niet.”