Het aandeel Tesla maakte maandag opnieuw een duikvlucht, omdat topman Elon Musk heeft aangekondigd een politieke partij te gaan oprichten in de Verenigde Staten. Aandeelhouders zien liever dat Musk ervoor zorgt dat er weer meer Tesla’s worden verkocht.

Het Tesla-aandeel verloor maandag op een dramatische beursdag bijna 8 procent van zijn waarde, omgerekend zo’n 70 miljard euro. Dinsdag rond 17.00 uur Nederlandse tijd was er met 2,5 procent winst voorzichtig herstel zichtbaar. Maar nog steeds is een Tesla-aandeel 20 procent minder waard dan begin 2025. Aandeelhouders lijken niet blij met Musks America Party.

Met die nieuwe partij wil Musk de Republikeinse Partij van Donald Trump uitdagen. Eind mei had hij Tesla-aandeelhouders na enkele maanden als adviseur van de regering van Trump juist beloofd meer aandacht aan het automerk en de kwakkelende verkoop te schenken.

“Het lijkt er niet op dat hij zijn belofte nakomt”, zegt Erik Slaaf, sectorspecialist mobiliteit voor ING. De politieke plannen betekenen ook dat Trump het Tesla met zijn macht knap lastig kan gaan maken. Want Trump en Musk zijn geen vrienden meer van elkaar.

Het automerk heeft al problemen genoeg, want de wereldwijde verkoop nam dit jaar 13 procent af. In Europa is het nog erger; in Nederland halveerden de nieuwe Tesla-registraties in de eerste helft van 2025. In Duitsland was er zelfs een daling van 60 procent.

De dalingen komen volgens Slaaf deels door Musks politieke werk en opvattingen in de eerste maanden van Trumps presidentschap, toen de Tesla-baas nog een trouwe bondgenoot was. “Ik denk dat de Tesla-verkoop nog verder daalt, nu Trumps beleid elektrische auto’s onaantrekkelijker maakt voor Amerikanen”, zegt hij.

Trump schrapt subsidies voor elektrische auto’s

Een van de redenen dat Musk zich na een bromance tegen Trump keerde, is dat de president subsidies voor verduurzaming schrapt, waar elektrische voertuigen (EV’s) onder vallen. Zo lopen nieuwe EV-kopers vanaf oktober 7.500 dollar (ongeveer 6.400 euro) van de overheid mis als ze een Tesla aanschaffen.

Musk reageerde eerst onverschillig op de bezuiniging, maar erkende later dat het de Tesla-verkoop raakt. Trump zinspeelde begin deze maand op sociale media ook te kijken naar de belastingvoordelen die Tesla als onderneming krijgt. “De ruzie doet het merk voorlopig geen goed”, zegt Slaaf.

De aandeelhouders zien ondertussen miljarden dollars verdampen. Het Tesla-aandeel verloor dit jaar al 35 procent van zijn waarde. Met de oprichting van de America Party sleept Musk het automerk steeds verder de Amerikaanse politiek in.

‘Musk is te veel verbonden met Tesla’

Wordt het tijd dat het Tesla-bestuur op zoek gaat naar een nieuwe CEO die het imago opvijzelt? Dat wordt moeilijk. “Hij is te veel verbonden met Tesla”, zegt Manuel Lokin, hoogleraar ondernemingsrecht aan de Universiteit Utrecht.

In de VS spreken door aandeelhouders gekozen raadgevers (de zogeheten board) de CEO aan als ze ontevreden zijn. Ze kunnen hem dan schorsen of ontslaan. “Maar het Tesla-bestuur bestaat uit trouwe bondgenoten van Musk”, zegt Lokin. “Zijn eigen broer Kimbal Musk zit nota bene in het bestuur. Dat orgaan hoort onafhankelijk te zijn van de CEO, maar is dat bij Tesla eigenlijk niet.”

Elon Musk is de grootste aandeelhouder van Tesla en heeft daardoor de zwaarste stem als er nieuwe leden van de board worden gekozen.

Meer pesterijen van Trump verwacht

Slaaf stipt aan dat de Tesla-verkoop in de VS minder is gedaald dan in andere werelddelen. Het Amerikaanse merk heeft in eigen land nog fans genoeg. Dat kan Trump niet zomaar veranderen, al kan hij volgens Lokin een hoop doen tegen Tesla en Musks andere bedrijven. “Er zijn meer subsidies en overheidscontracten die de president kan stopzetten. En als hij Tesla écht pijn wil doen, komt hij met strengere regels tegen autonoom rijden. Dat is Tesla’s toekomstvisie.”

Tesla investeert veel in die technologie van zelfrijdende auto’s en wil de komende jaren met de Cybercab een zelfrijdende taxicentrale starten. Aandeelhouders zien dat zitten en hebben daarom veel geïnvesteerd in het merk.

Elektrisch rijden wordt onder Amerikaanse ambtenaren nu nog aangemoedigd. Dat kan nóg een manier zijn voor Trump om Musk te pesten. “Hij kan zelfs ambtenaren verbieden om een Tesla te kiezen als auto van de zaak.”

Die onberekenbaarheid maakt Tesla-aandeelhouders nerveus. Ze hoopten dat Musk zich politiek gedeisd zou houden toen hij dit voorjaar zijn overheidsfunctie neerlegde. Maar de America Party is een project dat jaren gaat duren. Tesla gaat dus mogelijk Trumps hele termijn last houden van de ruzie tussen Musk en de president.