De 11-jarige Renad Attallah uit Gaza is sinds enkele dagen in Nederland. De jonge vlogger, die miljoenen views verzamelde met haar kookvideo’s, vluchtte samen met haar tweelingbroertje en zus naar Maastricht. Ze zijn een van de weinige Palestijnen die de belegerde strook mochten verlaten. ‘Een overlevende van de genocide’, noemt de jonge vlogger zichzelf op Instagram.
Met haar kookvideo’s verovert Renad al sinds vorig jaar de harten van miljoenen volgers op Instagram en TikTok. Ze maakt daarin gerechten met de schaarse middelen die in Gaza beschikbaar zijn: van traditionele Palestijnse specialiteiten zoals makloubeh tot taarten.
In elke video tovert ze haar kenmerkende glimlach weer tevoorschijn. “180 dagen oorlog, maar ik lach nog steeds”, schreef ze vorig jaar op Instagram.
Naast het bereiden van gerechten informeerde ze haar 1,6 miljoen volgers op Instagram ook over de gevolgen van de oorlog. De ene dag vertelde ze over huidinfecties en andere ziekten waar mensen in Gaza aan lijden, de andere dag sprak ze over de hyperinflatie in de strook.
Renad is niet alleen vlogger, maar ook jeugdambassadeur van de Canadese hulporganisatie Human Concern International. Ze zamelde ruim 200.000 euro in voor voedselpakketten en sanitaire producten in Gaza.
Cryptisch berichtje op Instagram
Zes dagen geleden schrokken haar volgers toen Renad een kort bericht plaatste: ‘Vaarwel’, schreef ze. Tienduizenden volgers reageerden bezorgd, bang dat het meisje iets was overkomen.
Twee dagen later verscheen echter een post vanuit Maastricht, met de tekst: ‘A genocide survivor’, een ‘overlevende van de genocide’ dus. Renad is op foto’s te zien voor het stadhuis op de Markt in Maastricht.
RTL Nieuws heeft geprobeerd om in contact te komen met Renad via haar zus Nourhan, maar dat is nog niet gelukt.
Sinds het uitbreken van de oorlog zijn bijna 200 Palestijnen uit Gaza naar Nederland geëvacueerd. Het merendeel heeft een Nederlands paspoort of een familieband. Daarnaast zijn er enkele uitzonderingen, zoals twee journalisten zonder Nederlandse link.
Studiebeurs voor zus Nourhan
Het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat 13 personen afgelopen week vanuit Gaza via Jordanië zijn geëvacueerd naar Nederland, onder wie dus Renad. Ze mocht mee met haar zus Nourhan, die een studiebeurs heeft gekregen van de Universiteit Maastricht. Daardoor kan ze gaan studeren in Limburg. Renads tweelingbroertje Adam mocht ook mee. Waarom uitgerekend zij Gaza mochten verlaten, is onduidelijk.
De vader van de kinderen overleed vorig jaar. Volgens de vlogger kreeg haar moeder geen toestemming om met de kinderen mee te gaan.
Gaza ontvluchten is nagenoeg onmogelijk. Helemaal sinds mei vorig jaar, toen Israël de volledige controle nam over de grensovergang van Rafah met Egypte. De andere twee grensovergangen, Erez en Kerem Shalom, stonden altijd al onder Israëlische controle. Israël bepaalt al jaren wie Gaza in of uit mag.
Sinds de oorlog staat Israël, op een aantal uitzonderingen zoals Renad na, alleen medische evacuaties toe. In de praktijk is het aantal gewonde Palestijnen dat de strook mag verlaten zeer beperkt.
10.000 euro om te vluchten
Ook Egypte hield de grens met Gaza jarenlang grotendeels dicht. Toch is bekend dat duizenden Gazanen via tussenpersonen naar Egypte konden reizen. Voor de oorlog kostte dat rond de 500 euro per persoon. Volgens de Britse krant The Guardian liepen de prijzen later op tot 5000 à 10.000 euro voor volwassenen en 3000 euro per kind. Sinds Israël de controle over Rafah heeft overgenomen, is onduidelijk of Gazanen nog op deze manier konden ontsnappen.
Naar schatting zijn inmiddels meer dan 100.000 Palestijnen naar Egypte gevlucht. De meesten verblijven daar nog steeds. Een deel reisde door naar landen als de Verenigde Arabische Emiraten, Qatar, Jordanië of Europa, aldus diplomatieke bronnen.
Smokkelaars verdienden er in ieder geval grof aan. “Ze handelen in het bloed van Gazanen”, zei een gevluchte Palestijn eerder tegen The Guardian. Het is een bekend fenomeen in conflictgebieden. Ook tijdens de oorlogen in Afghanistan, Syrië en bijvoorbeeld Oekraïne verdienden smokkelaars bakken met geld.
