Afgelopen weekend was het opnieuw raak: klimaatactivisten van Extinction Rebellion (XR) voerden actie bij het spoor richting de Tweede Maasvlakte in Rotterdam. Waar normaal gesproken goederentreinen vol kolen voorbij razen, lagen nu tientallen actievoerders dwars over de rails.
Ze ketenden zich vast met buizen en sloten de lijn volledig af. De politie was er snel bij, maar het optreden verliep dit keer opvallend hardhandig.
Een video die inmiddels viraal gaat, laat zien hoe een agent een klimaatactivist letterlijk optilt en van het spoor aflegt. De beelden zorgen voor een storm aan reacties.
Extinction Rebellion kiest opnieuw het spoor
De Tweede Maasvlakte is de plek waar een groot deel van de kolen richting Duitsland wordt vervoerd. Voor XR is dat hét symbool van wat zij ‘klimaatvernietiging’ noemen.
Met spandoeken en kettingen lieten actievoerders weten dat ze een einde willen aan het gebruik van kolen. Sommigen waren met buizen aan elkaar vastgemaakt, anderen lagen gewoon languit over de rails. Het doel: zo lang mogelijk de aanvoer blokkeren.
Dit soort acties zijn niet nieuw. Eerder legde XR al snelwegen, havens en vliegvelden stil. Toch viel op dat de politie deze keer veel sneller en strenger ingreep. Waar agenten normaal soms urenlang onderhandelen, was er dit keer nauwelijks ruimte voor discussie.
Politie grijpt hard in
Op de beelden die rondgaan op sociale media is duidelijk te zien hoe een agent er schoon genoeg van heeft.
Terwijl een activist languit op het spoor ligt, pakt de politieman hem zonder omwegen beet, tilt hem op en legt hem met kracht naast de rails. “Laat die trein maar komen”, klinkt het cynisch op de achtergrond.
Het fragment duurt maar een paar seconden, maar de boodschap is duidelijk: de politie wil dat het spoor zo snel mogelijk vrij komt.
Andere agenten waren intussen bezig met het losmaken van actievoerders die zichzelf hadden vastgeketend. Sommigen moesten met speciaal gereedschap bevrijd worden voordat ze konden worden afgevoerd naar politiebusjes.
Harde reacties op sociale media
Zoals vaak bij dit soort protesten liepen de meningen op sociale media al snel uiteen. Voorstanders van XR spreken van buitensporig politiegeweld.
Zij vinden dat vreedzame demonstranten het recht hebben om actie te voeren, ook al is dat op het spoor. “Dit laat zien dat de overheid liever de kolenindustrie beschermt dan de toekomst van onze kinderen,” klinkt het in reacties.
Aan de andere kant zijn er ook talloze mensen die vinden dat de politie eindelijk eens doorpakte. Zij wijzen erop dat het spoor een levensgevaarlijke plek is voor dit soort acties.
“Je gaat gewoon niet op een treinrails liggen, punt,” schrijft iemand op X. Een ander reageert: “Helemaal klaar met die activisten. Goed dat de politie ze meteen weghaalt.”
Juridische gevolgen voor de actievoerders
De kans is groot dat de activisten die zijn aangehouden, vervolgd gaan worden. Demonstreren mag, maar het blokkeren van vitale infrastructuur zoals spoorlijnen is in Nederland strafbaar.
Het kan worden gezien als gevaarzetting en in sommige gevallen zelfs als sabotage. De NS en ProRail hebben al vaker aangegeven dat dit soort acties grote risico’s opleveren voor de veiligheid van treinverkeer en hulpdiensten.
De gemeente Rotterdam en de politie lieten weten dat zij geen risico wilden nemen. Een woordvoerder benadrukte dat de rails “geen demonstratieterrein maar een levensgevaarlijke plek” is. Daarom is er bewust gekozen om sneller in te grijpen dan bij eerdere protesten.
Toenemende frustratie bij politie en publiek
Opvallend is dat niet alleen omstanders, maar ook agenten zelf steeds vaker gefrustreerd lijken door de aanhoudende acties. Extinction Rebellion kiest bewust voor plekken waar ze maximale overlast veroorzaken. Dat levert aandacht op, maar ook woede. Voor veel burgers is het geduld inmiddels op.
De actie op de Tweede Maasvlakte maakte dat nogmaals duidelijk. Op straat en online overheersen berichten van mensen die vinden dat de politie geen tijd meer moet verspillen aan overleg.
“Ze hebben hun punt nu wel gemaakt, maar waarom moeten wij daar steeds last van hebben?” klinkt het bij veel Nederlanders.
Extinction Rebellion blijft volhouden
XR heeft laten weten dat ze ondanks de aanhoudingen en kritiek door zullen gaan met acties. Volgens hen is er simpelweg geen tijd meer om te wachten op politiek overleg of trage klimaatafspraken. Door juist op plekken als de Maasvlakte te protesteren, willen ze de discussie forceren.
Voorlopig lijkt er dus geen einde te komen aan deze confrontaties. De politie bereidt zich ondertussen voor op meer en mogelijk nog hardere acties, want XR heeft aangekondigd dat het najaar in het teken zal staan van nieuwe blokkades.
De vraag: hoe ver mag een protest gaan?
Het incident van dit weekend legt opnieuw een gevoelige vraag op tafel: waar ligt de grens tussen vreedzaam protest en gevaarlijke obstructie?
Voorstanders van XR benadrukken dat burgerlijke ongehoorzaamheid altijd een rol heeft gespeeld in maatschappelijke veranderingen. Tegenstanders vinden dat de groep inmiddels vooral bekendstaat om het ontregelen en irriteren van gewone burgers.
De video van de agent die een activist van het spoor tilt, symboliseert die botsing van belangen. Het ene kamp ziet het als bewijs van onrecht en machtsmisbruik, het andere als een broodnodige correctie op een uit de hand gelopen actiemethode.
Conclusie
De actie bij de Tweede Maasvlakte laat zien dat de spanning tussen klimaatactivisten, politie en samenleving steeds verder oploopt.
Waar XR volhoudt dat blokkades noodzakelijk zijn om de klimaatcrisis op de agenda te houden, raken steeds meer mensen – inclusief agenten – er klaar mee. Het filmpje van de agent die zonder pardon een activist van de rails tilt, zal ongetwijfeld nog lang rondgaan en de discussie verder aanwakkeren.
Eén ding staat vast: Extinction Rebellion zal voorlopig niet stoppen, en ook de politie lijkt de handschoenen uit te trekken. Daarmee is duidelijk dat de confrontatie tussen actie en handhaving alleen maar feller zal worden.
