De NAVO-top in Nederland is van start gegaan en dat is meteen te merken op de weg. Maandagochtend stond Nederland massaal vast.

Wat begon als een normale spits, veranderde razendsnel in een groot verkeersinfarct met meer dan 200 kilometer file verspreid over het hele land.

Toch klinkt het misschien gek: volgens Rijkswaterstaat viel het nog mee. Er was vooraf zelfs rekening gehouden met tot 500 kilometer file op het hoogtepunt van de ochtendspits. Maar dat betekent niet dat het soepel verliep. Integendeel: wie vandaag de auto pakte, had waarschijnlijk spijt.

Wat is er precies aan de hand op de Nederlandse wegen?

De enorme verkeersdrukte is grotendeels het gevolg van ingrijpende veiligheidsmaatregelen rondom de NAVO-top, die deze week wordt gehouden in onder meer Den Haag. Het is volgens de overheid zelfs de grootste veiligheidoperatie in de Nederlandse geschiedenis. En dat merk je overal – vooral op de snelwegen in de Randstad.

Meerdere snelwegen zijn deels of helemaal afgesloten voor regulier verkeer. Onder meer de A44 en N44 richting Den Haag gingen zondagavond al dicht. Ook de A5 bij Schiphol is volledig afgesloten, en op de A4 van Amsterdam naar Den Haag zijn meerdere rijstroken dicht om buitenlandse delegaties vrije doorgang te geven.

A27 springt eruit met 28 kilometer file

Eén van de grootste knelpunten was de A27, die loopt door de provincies Noord-Brabant, Utrecht, Zuid-Holland en Flevoland. Alleen al op dat traject stond maandagmorgen 28 kilometer file. Daarmee is het één van de zwaarst getroffen routes van deze week.

Ook elders in het land liep het verkeer compleet vast. Rond 07:50 uur werden al meer dan 50 afzonderlijke files geregistreerd door de ANWB, met een gezamenlijke lengte van ruim 200 kilometer. En dit was nog maar de eerste ochtend.

Wegwerkers, politie en defensie werken samen aan veiligheid

De reden voor deze forse ingrepen ligt bij de enorme hoeveelheid staatshoofden, ministers en militaire leiders die voor de top naar Nederland komen. Om de veiligheid van deze delegaties te garanderen, is besloten tot uitzonderlijke maatregelen, waaronder rijkswegen afsluiten en militaire inzet op gevoelige punten.

Niet alleen de politie, maar ook defensie is betrokken bij de coördinatie van de verkeers- en veiligheidsplannen. Dat betekent onder andere controles op bruggen, sluizen, kruispunten en zelfs stations in de buurt van de vergaderlocaties.

Waarom thuiswerken deze week een goed idee is

Voor wie dagelijks met de auto reist in of rond de Randstad, is het advies deze week glashelder: werk thuis als het even kan. Rijkswaterstaat adviseert al weken om waar mogelijk hybride of volledig thuis te werken. Niet alleen om files te vermijden, maar ook om hulpdiensten en beveiliging vrije doorgang te geven.

Voor mensen die toch de weg op moeten, wordt aangeraden om drukke routes volledig te vermijden of alternatieven te zoeken met het openbaar vervoer. Al is het OV in de grote steden deze week ook extra druk, mede door reizigers die de auto laten staan.

Wat gebeurt er de komende dagen nog meer?

Wie dacht dat de verkeersellende vandaag zijn hoogtepunt bereikte, heeft het mis. Vooral woensdag belooft een zware dag te worden. Dan gaat de A44 volledig dicht in beide richtingen, net als de N434 bij Leiden. Deze afsluitingen duren de hele dag, wat vermoedelijk zal zorgen voor nog langere files in Zuid-Holland.

Daarnaast zijn er ook tijdelijke afsluitingen gepland op kleinere toegangswegen naar Den Haag, Leiden, en Schiphol. Internationale gasten moeten namelijk snel en veilig vervoerd kunnen worden tussen hun verblijfplaatsen, vergaderlocaties en vliegvelden.

Wanneer is de rust weer terug?

De verwachting is dat alle wegen uiterlijk vrijdag om 05:00 uur weer open zijn. Tot die tijd blijven de maatregelen van kracht. De meeste afsluitingen gelden in de ochtend- en avondspits, wanneer de kans op vertraging het grootst is.

Voor wie de weg op moet is het slim om goed de actuele verkeersinformatie te volgen via de ANWB of Rijkswaterstaat. Ook navigatieapps zoals Google Maps of Waze houden (in theorie) rekening met de afgesloten trajecten.

Demonstraties zorgen voor extra druk in Den Haag

Alsof het verkeer nog niet genoeg chaos oplevert, zijn er ook protesten gepland in en rond Den Haag. Afgelopen weekend gingen al honderden demonstranten de straat op om te protesteren tegen de NAVO en de militaire aanwezigheid in Nederland.

De politie houdt daarom rekening met extra drukte in de binnenstad, wat ook gevolgen kan hebben voor bus- en tramverkeer.

Conclusie: NAVO-top legt Nederland stil, maar het had erger gekund

Met meer dan 200 kilometer file op de eerste ochtend is het duidelijk dat de NAVO-top grote impact heeft op het dagelijkse leven in Nederland.

Toch zijn de verkeersproblemen vooralsnog minder erg dan voorspeld. Dat is vooral te danken aan de inzet van duizenden mensen die het thuiswerken serieus nemen – en aan een strakke coördinatie tussen overheid en hulpdiensten.

Wie deze week toch de weg op moet, doet er goed aan om flexibel te zijn. De NAVO-top duurt nog tot het einde van de week, maar met wat extra planning is de kans groot dat de grootste hinder beperkt blijft.

Wil je weten welke wegen op welke dagen dicht zijn? Dan is het verstandig om de updates van Rijkswaterstaat en ANWB op de voet te volgen.