Midden-Oosten | Balkon in Gaza-Stad ingestort na voedseldropping, Europese Raad wil dat Israël afziet van inname

Het Israëlische veiligheidskabinet heeft het voorstel van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu voor de bezetting van Gaza-Stad, in het noorden van de Gazastrook, goedgekeurd.
De situatie in Gaza heeft heel veel kenmerken van een genocide, heeft de vicepresident van de Europese Commissie gezegd tegen Politico.

bekijk belangrijke updates

Sigrid Kaag, tot voor kort VN-gezant voor de wederopbouw van Gaza, toonde zich vrijdagavond kritisch over voedseldroppings die worden uitgevoerd boven de Gazastrook. Ze sluit zich daarmee aan bij de kritiek van onder meer de VN-organisatie voor hulp aan Palestijnse vluchtelingen (UNRWA). Die zei eerder al dat de droppings ondoelmatig en duur zijn.

‘Een teken van onvermogen’ en van ‘politieke onkunde’, noemde Kaag de noodhulp vanuit de lucht in het tv-programma Nieuwsuur. ,,Je legitimeert hiermee een blokkade”, vond Kaag. Volgens haar is deze manier van hulp duur, bereikt die niet de juiste mensen en is het niet genoeg. ,,Qua volume is het een slechte grap in verhouding tot de totale nood”, aldus Kaag.

Verschillende landen voeren hulpvluchten uit boven Gaza. Nederland dropte vrijdag tijdens een eerste vlucht zo’n 14,5 ton voedsel, drinkwater en medische hulpmiddelen en voert de komende twee weken nog hulpvluchten uit.

In Gaza-Stad is een balkon ingestort waar een pakket van een voedseldropping was geland, meldt Al Jazeera. Op beelden is te zien dat mensen zich verzamelen op het balkon om de humanitaire hulp uit het pakket te halen, maar dat het balkon het gewicht niet aankan en bezwijkt. Volgens lokale Palestijnse media zouden zes mensen gewond zijn geraakt, onder wie kinderen.

Nederland dropte vrijdag ook hulpgoederen in de Gazastrook, maar het is niet bekend of het pakket op het balkon van het Nederlandse transportvliegtuig afkomstig was. Al Jazeera zegt de beelden te hebben geverifieerd en dat het incident plaatsvond in de wijk Remal.

Het is niet het eerste incident met voedselpakketten die uit vliegtuigen worden gegooid. Eerder deze week kwamen een kind en een man al om doordat ze geraakt werden door de pakketten.

Hulporganisaties zijn ook geen voorstander van deze manier van hulpverlenen. Volgens hen zijn de voedseldroppings gevaarlijk en inefficiënt. Via vrachtwagens kan veel meer humanitaire hulp worden geleverd.

De voorzitter van de Europese Raad, António Costa, heeft gezegd dat Israël het besluit de stad Gaza te veroveren zou moeten heroverwegen.

Volgens Costa is het besluit in strijd met overeenkomsten van Israël met de Europese Unie en schendt het de fundamentele beginselen van internationaal recht en humanitaire waarden.

Het besluit moet gevolgen hebben voor de Europees-Israëlische relaties, volgens de Portugese voorzitter van de Europese Raad.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, wil dat Israël het plan om Gaza-Stad te bezetten niet doorzet. ‘De beslissing van de Israëlische regering om de militaire operatie in Gaza uit te breiden moet worden heroverwogen’, schrijft ze op X.

Von der Leyen benadrukt in haar bericht ook dat de gijzelaars zo snel mogelijk moeten worden vrijgelaten, omdat ze in ‘onmenselijke’ omstandigheden zouden worden vastgehouden. ‘En humanitaire hulp moet onmiddellijk en ongehinderd toegang krijgen tot Gaza om op de grond te kunnen leveren wat er dringend nodig is. Er moet nu een staakt-het-vuren komen.’

Ursula von der Leyen. © AFP

Het plan om Gaza-Stad te bezetten, is een ‘doodvonnis’ voor de Israëlische gijzelaars die nog steeds worden vastgehouden in de Gazastrook. De beslissing van het Israëlische veiligheidskabinet is een officiële verklaring dat de gijzelaars worden opgegeven en zal hen – en Israëlische soldaten – in een ‘kolossale catastrofe’ storten. Dat hebben de familieleden van gijzelaars, verenigd in het Hostage Relatives Forum, vrijdag laten weten.

Volgens Israëlische schattingen worden nog altijd 50 gijzelaars vastgehouden in de Gazastrook, van wie er vermoedelijk een twintigtal nog in leven zijn.

Hamas noemt de Israëlische plannen om Gaza-Stad in te nemen een ‘oorlogsmisdaad’, meldt Al Jazeera. Volgens de organisatie brengt Israël de levens van de gijzelaars in gevaar. ,,Ze weten dat uitbreiding van het offensief betekent dat zij worden geofferd.”

Hamas stelt dat afspraken over een staakt-het-vuren en een wapenstilstand dichtbij waren, maar dat het nu begrijpt waarom Israël zich op het laatste moment terugtrok. ,,We benadrukken dat we ons gedurende ons overleg met de Egyptische en Qatarese bemiddelaars steeds flexibel en positief hebben opgesteld in onze inspanningen om tot een staakt-het-vuren te komen.”

Het Israëlische veiligheidskabinet besloot in de nacht van donderdag op vrijdag om Gaza-Stad in te nemen, en lijkt ook van plan te zijn om de hele Gazastrook te bezetten. De eerste twee doelen daarvan zijn volgens premier Benjamin Netanyahu de ontwapening van Hamas en de vrijlating van alle mensen die Hamas heeft gegijzeld.

De Duitse regering heeft de export naar Israël opgeschort van wapens die gebruikt worden in de Gazastrook. Bondskanselier Friedrich Merz reageert daarmee op de beslissing van Israël om Gaza-Stad volledig in te nemen.

Merz benadrukt dat Israël het recht heeft om zich te verdedigen en dat Hamas geen rol kan spelen in de toekomst van Gaza, maar de inname van Gaza-Stad zou niet bijdragen aan die doelen. ,,Het besluit van het Israëlische kabinet van afgelopen nacht om nog harder op te treden in de Gazastrook, maakt het volgens de Bondsregering nog moeilijker om te zien hoe de doelen behaald moeten worden”, staat in de verklaring van de regering.

,,De Duitse regering blijft zich grote zorgen maken over het aanhoudende lijden van de burgerbevolking in de Gazastrook. Met het geplande offensief draagt de Israëlische regering een nog grotere verantwoordelijkheid dan voorheen om in de behoeften van de bevolking in Gaza te voorzien.” Duitsland wil dat Israël per direct toestemming geeft aan VN-organisaties om humanitaire hulp te leveren aan de Palestijnse bevolking.

Minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken noemt het ‘een verkeerde stap’ dat Israël Gaza-Stad wil bezetten. In een interview met het Nederlands Dagblad zegt de NSC-minister dat hij geen nieuwe sancties wil instellen na het besluit van de regering van premier Benjamin Netanyahu.

,,Ik kan niet bij ieder schot dat wordt gelost meteen nieuwe maatregelen treffen”, aldus Veldkamp. Volgens de minister helpt het plan van Netanyahu niet bij het beëindigen van de oorlog. ,,Het lijkt alsof het kabinet-Netanyahu en Hamas elkaar in een ijzeren greep houden”, stelt hij in de krant.

Volgens de minister moet er een staakt-het-vuren komen waarbij Hamas de Israëlische gijzelaars vrijlaat en waarbij Israël humanitaire hulp toelaat in de Gazastrook.

De regering van Netanyahu wil dat het leger eerst Gaza-Stad bezet en later ook optreedt in centrale delen van de Gazastrook, waar de gijzelaars waarschijnlijk vastzitten. De Israëlische oppositie noemde het plan een ramp.

Er is flinke kritiek op het plan van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu om ook Gaza-Stad te bezetten. Onder meer het Rode Kruis en de Verenigde Naties hebben ernstige zorgen geuit. De Nederlandse regering moet ‘met de vuist op tafel slaan’, vindt het Rode Kruis.

Het vliegtuig dat de eerste Nederlandse hulpmiddelen boven Gaza dropt, is opgestegen vanuit Jordanië. Een woordvoerder van Defensie zegt dat meer informatie volgt als het toestel weer geland is.

Het gaat om een militair transportvliegtuig dat iedere dag 1000 kilo aan voedsel en andere hulpmiddelen met behulp van een parachute in de Gazastrook laat vallen. Andere landen voerden deze vluchten al uit, Nederland is er vrijdag mee begonnen.

Meerdere hulporganisaties hebben kritiek geuit op de droppings, omdat de vallende pakketten gevaarlijk zijn en omdat er chaos kan ontstaan na het landen van een hulppakket. Deze week zijn al twee slachtoffers gevallen, een hulpverlener en een kind, meldde Al Jazeera.

De Britse premier Keir Starmer is niet blij met het Israëlische besluit om Gaza-Stad in te nemen. ,,De beslissing van de Israëlische regering om haar offensief in Gaza verder te escaleren is fout en we roepen haar op om het onmiddellijk te heroverwegen.”

Starmer zegt zich zorgen te maken over de humanitaire crisis in Gaza en de toestand van de gijzelaars die Hamas daar vasthoudt. ,,Wat nodig is, is een staakt-het-vuren, het opvoeren van humanitaire hulp, de vrijlating van alle gijzelaars door Hamas en een oplossing aan de onderhandelingstafel.”

De Britse premier werkt met bondgenoten aan een vredesplan voor de lange termijn, als onderdeel van een tweestatenoplossing, waarbij Israël en een Palestijnse staat naast elkaar bestaan.

De Israëlische oppositieleider Yair Lapid verwacht dat de bezetting van Gaza-Stad zal leiden tot de dood van Israëlische gijzelaars en militairen. Hij noemt het plan op X ‘een ramp die zal leiden tot nog veel meer rampen’, schrijft nieuwssite The Times of Israel.

Volgens Lapid heeft premier Benjamin Netanyahu geen rekening gehouden met bezwaren van de legerleiding tegen het plan. Hij zou zich hebben laten beïnvloeden door de extremistische ministers in zijn kabinet.

‘Dit is precies wat Hamas wil’, schrijft Lapid. ‘Dat Israël vast komt te zitten in een situatie zonder doel, zonder een duidelijk beeld van de toekomst, in een zinloze bezetting waarvan niemand begrijpt waar die naartoe leidt.’

Oppositieleider Yair Lapid. © AFP

Care dreigt zijn registratie in Israël kwijt te raken doordat de hulporganisatie weigert een lijst met gegevens van Palestijnse collega’s aan de Israëlische veiligheidsdiensten te overhandigen, meldt een woordvoerder. De hulporganisatie heeft van Israël te horen gekregen dat de aanvraag voor herregistratie binnen zeven dagen wordt afgewezen als de gegevens niet alsnog worden aangeleverd.

De woordvoerder laat weten dat Care de gegevens niet alsnog gaat overdragen. ,,Dat is volgens ons in strijd met internationale humanitaire principes en privacywetgeving, het brengt hun veiligheid in gevaar, want we weten niet wat er met die gegevens gaat gebeuren en het zou een gevaarlijk precedent scheppen.” Als Israël voor die tijd niet inbindt, wordt het werk voor Care vanaf september, op het moment dat de registratie afloopt, ‘heel lastig’, aldus de woordvoerder.

Zo kan de hulporganisatie dan geen hulpgoederen meer in Gaza krijgen en kunnen internationale medewerkers niet meer naar Gaza of de Westelijke Jordaanoever reizen.

Israëliërs zijn donderdag de straat op gegaan om te protesteren tegen de plannen van de regering om de oorlog in de Gazastrook uit te breiden. Het Israëlische veiligheidskabinet heeft het voorstel van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu voor de bezetting van Gaza-Stad, in het noorden van de Gazastrook, goedgekeurd.

In Jeruzalem verzamelden betogers zich voor de ambtswoning van premier Benjamin Netanyahu. Ze eisten een akkoord om de gijzelaars die nog worden vastgehouden vrij te krijgen.

Ook in kuststad Tel Aviv kwamen veel betogers bijeen. Ze staken een groot vuur aan voor het hoofdkwartier van Netanyahu’s Likoed-partij. Ze eisten de onmiddellijke vrijlating van alle gijzelaars.

De militante Palestijnse beweging Hamas houdt nog altijd een ongeveer vijftig gijzelaars vast. Vermoedelijk zijn er van hen nog rond de twintig in leven.

Families van de Israëlische gijzelaars gingen de straat op. © ANP / EPA

Het Israëlische veiligheidskabinet heeft het voorstel van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu voor de bezetting van Gaza-Stad, in het noorden van de Gazastrook, goedgekeurd. Dat meldt het kantoor van Netanyahu vrijdagochtend vroeg, na een urenlang beraad.

Eerder donderdag beval het Israëlische leger de bevolking van een deel van Gaza-Stad al te vertrekken.

In een later stadium zal het leger naar verwachting de centrale delen van het Palestijnse gebied binnendringen, waar Hamas vermoedelijk Israëlische gijzelaars vasthoudt en waar Israëlische grondtroepen tot nu toe nauwelijks hebben opgetreden, schrijft The New York Times. Dat zou in lijn zijn met het plan van premier Benjamin Netanyahu om de hele Gazastrook te bezetten, zoals hij dat donderdag nog met Israëlische media besprak.

Een deel van de ministers en de Israëlische legertop verzette zich de afgelopen dagen tegen dat plan, uit vrees dat de verovering van de rest van Gaza de levens van de overgebleven Israëlische gijzelaars alsook die van Israëlische militairen in gevaar zal brengen.

Israël zal humanitaire hulp verlenen aan de burgerbevolking buiten de gevechtszones, aldus een verklaring van het kantoor van de premier.

Een meerderheid van de kabinetsleden steunde volgens de verklaring ook een lijst met vijf principes die Israël zal eisen in ruil voor het beëindigen van de oorlog met Hamas, zo schrijven Israëlische media en de BBC.

Het zou gaan om de ontwapening van Hamas, de terugkeer van de vijftig overgebleven gijzelaars – van wie er naar verluidt nog twintig in leven zouden zijn – de demilitarisatie van de Gazastrook, Israëlische controle over de Gazastrook en een burgerregering die noch uit Hamas noch uit de Palestijnse Autoriteit bestaat.

De vergadering van het veiligheidskabinet duurde zo’n tien uur. De leden bespraken Netanyahu’s plan om de volledige Gazastrook te bezetten. Het is niet duidelijk waarom het veiligheidskabinet alleen over Gaza-Stad een beslissing heeft genomen.

De Palestijnse beweging Hamas, die de Gazastrook bestuurt, noemt de Israëlische plannen voor een volledige controle over het gebied een staatsgreep. Hamas benadrukt dat de besprekingen over een wapenstilstand nog lopen.

De opmerking van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu dat Israël van plan is om heel Gaza militair te bezetten, is een ‘staatsgreep’ tijdens de onderhandelingen over een staakt-het-vuren in Gaza, aldus Hamas. Netanyahu’s voorstellen om het Israëlische offensief in Gaza uit te breiden, tonen aan dat hij Israëlische gijzelaars wil opofferen om zijn persoonlijke belangen te dienen, staat in een verklaring.

Zo’n 250 mensen voerden donderdag actie bij de Tweede Kamer, waar een Gaza-debat plaatsvond. De demonstranten willen dat de Nederlandse politiek in actie komt tegen het geweld in de Gazastrook.

Inmiddels is het debat voorbij en zijn er nog zo’n honderd actievoerders. Er werd omgeroepen dat tijdens het debat besloten is dat Nederland niks doet en dat werd met boegeroep ontvangen. Mensen scandeerden ‘Shame on you’.

Veel actievoerders waren in het rood gekleed en sloegen op potten om geluid te maken. Gehuld in die kleur trokken demonstranten al vaker een ‘rode lijn’ tegen het Gaza-beleid van het kabinet. De actievoerders droegen spandoeken met teksten als ‘Stop Israël starving Gaza’, ‘Geen lege woorden, keiharde sancties’ en ‘Politiek Den Haag waar is uw geweten?’

Minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken) verwerpt de beschuldigingen van een aantal Kamerleden dat hij medeplichtig zou zijn aan het leed in Gaza. ,,Die suggesties werp ik verre van me”, aldus de NSC-bewindsman donderdag in een debat over Gaza in de Tweede Kamer.

Denk-leider Stephan van Baarle laakte een ‘misdadig’ gebrek aan actie van de minister. Hij vindt dat Nederland veel strenger moet zijn voor Israël. ,,Als een minister dat nalaat, omdat-ie het belangrijker vindt om wapens te kopen, dan heeft een bewindspersoon bloed aan de handen.”

Die uiting viel niet goed bij Veldkamp. Hij antwoordde op kalme toon: ,,Ik heb altijd respect voor meneer Van Baarle, maar dit soort beschuldigingen vind ik onbetamelijk.” NSC-Kamerlid Isa Kahraman kwam op voor zijn partijgenoot. ,,Laten we ophouden met elkaar beschuldigen van dingen die in andere landen gebeuren.”

De Tweede Kamer komt naar verwachting volgende week nogmaals samen in het zomerreces voor een kort vervolgdebat over Gaza. Tijdens dit debat in de plenaire zaal kunnen politici moties indienen. Dat was procedureel niet mogelijk tijdens het debat in de kleinere commissiezaal op donderdag.

Het debat moet eerst worden aangevraagd in de grote zaal. Om te kunnen debatteren moeten volgens de regels minimaal 76 Kamerleden in het Kamergebouw aanwezig zijn. Wanneer het debat precies wordt vervolgd, is nog niet bekend.

Het Israëlische leger kan over ongeveer zes maanden de hele Gazastrook controleren. Dat meldden Israëlische media, terwijl het Israëlische veiligheidskabinet mogelijk gaat besluiten tot een volledige militaire overname van het Palestijnse gebied.

Premier Benjamin Netanyahu is voorstander van een tijdelijke totale bezetting van Gaza, waar Israël al ongeveer driekwart van het grotendeels verwoeste gebied controleert. Netanyahu hoopt tijdens de bezetting de Palestijnse beweging Hamas te kunnen vernietigen. De onderhandelingen over een bestand en de vrijlating van de gijzelaars in handen van Hamas lijken te zijn vastgelopen.

Het is onduidelijk of het veiligheidskabinet deze donderdag de knoop doorhakt. De legerleiding en oppositiepartijen waarschuwen voor ernstige gevolgen bij een volledige bezetting, zoals een groot verlies aan soldaten, de mogelijke dood van gijzelaars en een verdere verslechtering van het leven van Palestijnse burgers.

Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!

Ja, ik wil gratis onbeperkt toegang