Ondanks de wereldwijde onrust blijft het Nederlandse beleid de grootste bedreiging voor de prijzen aan de pomp. De prijzen stegen vorige maand door de oorlog in Iran en dalen nu alweer, doordat OPEC-landen een groter dan verwachte verhoging van de olieproductie aankondigden.

“Aan de pomp zal de benzineprijs deze zomer zo’n beetje blijven schommelen rond het huidige niveau”, verwacht directeur Paul van Selms van UnitedConsumers. “Als de accijnsverlaging volgend jaar wordt afgeschaft, kunnen we onze borst natmaken.”

Op 1 april 2022 verlaagde de overheid de accijns op brandstof, om de destijds sterk gestegen prijzen te dempen. Dat was bedoeld als een tijdelijke maatregel en scheelt een slok op een borrel. Voor benzine gaat het om 17,3 cent per liter. “Sowieso wordt de prijs aan de pomp in Nederland voor twee derde door de overheid bepaald”, zegt de marktkenner.

Dat gaat niet alleen om accijns, maar ook om btw. Als de maatregel komt te vervallen, kan een liter benzine zo 25 cent duurder worden. Het kabinet zou met Prinsjesdag bekendmaken of de verlaging al dan niet zou worden verlengd. Het feit dat het kabinet nu demissionair is, heeft geen invloed op het besluit op zich.

Een woordvoerder van het ministerie van Financiën zegt dat de verlaging “in principe per 1 januari 2026 stopt”. “Daar moet hoe dan ook een besluit over genomen worden. De regeling stopt of wordt verlengd, wat tot dusver steeds is gebeurd.”

Nederlandse overheid heeft meer invloed dan OPEC

Van Selms van UnitedConsumers vraagt zich dan ook af wat de invloed van de aanstaande verkiezingen daarop zal zijn. “Het gaat echt om een relatief groot bedrag.” De adviesprijs van benzine van 2,12 euro zoals die nu is, bestaat voor 17 procent uit btw en voor 37 procent uit accijns.

Wat de overheid met de accijns doet, is dan ook van meer invloed op de prijs dan wat bijvoorbeeld OPEC doet. De invloed van het oliekartel is sowieso tanende. “Ze zijn onderling te verdeeld”, zegt Van Selms. De landen hebben allemaal zo hun eigen problemen, problemen die geld kosten.

“Iran zal nu als een dolle olie aan het oppompen zijn.” Die olie moet wel verkocht worden. De VS doet met schalieolie een aardige duit in het zakje. Door de oliekraan verder open te draaien pakt Saoedi-Arabië nu weer wat marktaandeel terug. “Vroeger kwam bijna alles daarvandaan, maar dat is allang niet meer zo”, zegt Van Selms.