Een surrealistisch beeld, 21 juli vorig jaar. De A1 bij De Lutte stond onder water. Auto’s en zelfs vrachtwagens liepen vast. Gidion ter Steege ploegde die dag met zijn auto door het water, Ronald Morsink bekeek het drama vanaf een viaduct. Een ooggetuigenverslag van hoe het mis ging op de A1.

Ronald Morsink uit De Lutte is amateurmeteoroloog en studeerde watermanagement. Vanuit die interesse had hij al snel in de gaten dat het mis ging in Twente die zondag, vandaag precies een jaar geleden. “Mijn broer belde vanuit Denekamp”, blikt hij terug. “Het hoosde daar. Er stroomde water een huis binnen bij hem in de buurt. Dat huis is later onbewoonbaar verklaard.”

Het was wreed om te zien

Ronald Morsink

Dit is menens, dacht Morsink meteen. Hij keek op de radar en zag dat het buiengebied boven de omgeving van Enschede en De Lutte bleef hangen. Sterker nog, het groeide aan. Voor Morsink aanleiding om een kijkje te nemen bij de A1 ter hoogte van De Lutte. Daar was het negen dagen eerder ook al eens misgegaan.

Er stond toen water op de snelweg, richting de Duitse grens. Stapvoets baanden automobilisten zich een weg door het minst diepe deel van die enorme plas water. Rijkswaterstaat sloot de weg enkele uren.

Beide richtingen

De situatie op 12 juli viel in het niet bij wat Morsink aantrof op 21 juli. “Veel ramptoeristen op het viaduct keken toe hoe auto’s vastliepen in het water”, herinnert hij zich. Dit keer was de A1 zelfs in beide rijrichtingen ondergelopen. Met name auto’s hadden moeite om door de watermassa te komen en liepen vast. Ook vrachtwagenchauffeurs moesten de strijd noodgedwongen staken.

“Het was wreed”, omschrijft Morsink wat hij aantrof. “Je ziet het gebeuren vanaf dat viaduct. ‘Mensen, ga niet verder!’, wil je roepen.” Dat deden veel weggebruikers wel. De meeste vrachtwagens en busjes redden het wel, maar niet allemaal. Het gevolg: Rijkswaterstaat moest later die avond auto’s, busjes en zelfs vrachtwagens afvoeren die bleven steken in het water.

Gidion ter Steege uit Enter is een van de automobilisten die besloot door het wassende water te rijden. Niet één keer maar twee maal. “De eerste keer was het nog niet zo erg”, vertelt hij. Hoewel Ter Steege wel een angstig moment beleefde toen hij het water naderde. “Ik zag veel mensen met een paraplu op het viaduct bij De Lutte staan”, weet hij zich te herinneren.

Tesla

Autospotters, denkt de Entenaar dan nog. Rechts van hem ziet hij een gecrashte Tesla in de berm. “Toen ik weer naar de weg keek, zag ik een rivier van water.” Zijn auto begon meteen te glijden. Met meer geluk dan wijsheid kon hij het voertuig op de weg houden en nog relatief makkelijk zijn weg vervolgen. “Dat gaf wel een boel adrenaline.”

In 2010 ging het ook al eens mis op de A1 bij De Lutte. Ook toen was regenval de oorzaak en ook toen stond Ronald Morsink uit De Lutte er met zijn neus bovenop.

Dat was op 26 augustus 2010, nadat er een breuk ontstond in een bassin van de Visserij bij De Lutte. Morsink maakte die dag ook foto’s. “Het verschil met vorig jaar was dat Rijkswaterstaat de weg toen veel sneller had afgesloten waardoor er geen auto’s vast kwamen te zitten.”

Volgens Morsink is het een kwestie van tijd voordat het weer misgaat op de A1 bij De Lutte. “Er zijn aan de zijkant van die weg twee wadi’s aangelegd”, vertelt hij. “De Lutte ligt hoger dan de A1. Als het hard regent, dan stroomt al het water vanuit De Lutte richting de snelweg. Die wadi’s kunnen dat niet verwerken en stromen over. Op zich is dat helemaal niet zo erg. Dat water loopt wel weer weg, maar Rijkswaterstaat moet sneller reageren zodat automobilisten niet door het water rijden.”

Morsink wijst op de regen die vorige week viel in de buurtschap Volthe in Rossum. “Daar kwam 65 millimeter in een uur tijd naar beneden. Als dat in De Lutte gebeurt, gaat het weer mis”, weet Morsink zeker. “Er is daar nog niks veranderd. Bijkomend nadeel vorig jaar was dat er op 12 juli ook al veel regen was gevallen. Ook toen stroom de A1 bij De Lutte over. De grond was daarna helemaal verzadigd.”

De gecrashte Tesla langs de kant van de A1 bij De Lutte.© Ronald Morsink

Viel de eerste rit over de overstroomde A1 nog mee, de twee rit was een stuk spannender, weet Gidion ter Steege nog. “We moesten ook weer terug. Ik zag bij andere auto’s wel dat het waterpeil hoger stond dan de uitlaat”, vertelt hij. Die voertuigen kwamen ook in de problemen. Toch waagde hij de gok. “Ik gooi ook vaak zes met een dobbelsteen. Wachten kon bovendien niet. Het water steeg steeds verder. Ik heb een elektrische auto die ik hoger op de wielen kan zetten en die auto heeft geen uitlaat.”

De plek waar die Tesla stond, vergeet ik niet snel

Toen er een vrachtwagen langskwam, die het water als het ware wegdrukte, waagde Ter Steege de gok. “Het werd nog wel even spannend toen die vrachtwagen stil ging staan. Toen kwam al dat water terug, maar er kwam niks binnen. We waren een van de weinigen die de overkant haalden.”

Als Ter Steege over de A1 bij De Lutte rijdt, denkt hij er nog wel eens aan. Aan dat bizarre ritje over die snelweg. “De plek waar die Tesla stond, vergeet ik niet snel meer.”