Nederland maakt zich op voor wat misschien wel de meest onvoorspelbare verkiezingen in decennia worden. De politieke kaarten lijken opnieuw geschud, en één naam blijft daarbij het gesprek van de dag: Geert Wilders. De PVV-leider, die jarenlang als buitenstaander werd gezien, lijkt nu serieus kans te maken op de macht waar hij al ruim twintig jaar van droomt.

PVV blijft stevig aan kop

Uit de nieuwste peilingen, verzameld door onder meer EW Magazine, blijkt dat de PVV met een ruime voorsprong bovenaan blijft. Met gemiddeld 31 zetels zou de partij ruimschoots de grootste worden in de Tweede Kamer. Dat betekent een fikse voorsprong op de gezamenlijke lijst van GroenLinks-PvdA (23 zetels) en het CDA (25 zetels), dat opvallend goed herstelt. De VVD, jarenlang de onbetwiste machtsfactor, verliest terrein en zakt in sommige peilingen tot slechts 14 zetels.

Het is een opmerkelijke ommekeer. Waar de PVV lange tijd werd gezien als protestpartij zonder coalitiepotentieel, lijkt Wilders nu klaar om de stap naar regeringsverantwoordelijkheid te zetten.

Waarom deze keer anders is

De opmars van Wilders is niet nieuw, maar het verschil met eerdere pieken is dat de groei dit keer standhoudt. Politicologen zien drie duidelijke redenen:

Diepe onvrede onder kiezers
Na jaren van migratieproblemen, stikstofbeleid en torenhoge kosten van levensonderhoud voelen veel Nederlanders zich in de steek gelaten. Wilders weet dat sentiment te vertalen naar een eenvoudig maar krachtig narratief: “Geef Nederland terug aan de Nederlanders.”

Versplintering van het midden
De traditionele partijen, vooral VVD en D66, worstelen met hun identiteit. Terwijl het CDA zich probeert te herpakken met een meer conservatieve koers, weet Wilders de ruimte op rechts handig te benutten.

Een nieuwe toon
Wilders presenteert zich gematigder dan ooit. Minder provocatie, meer beleid. Zijn rustige stijl wekt vertrouwen bij kiezers die hem vroeger te scherp vonden. Daardoor weet hij een breder publiek aan te spreken.

De strijd om het middenveld

De peilingen laten een duidelijke trend zien: het politieke midden brokkelt af. Partijen als D66, Volt en PvdD verliezen terrein, terwijl rechts Nederland terrein wint.

Het CDA profiteert van een hernieuwde focus op traditionele waarden, en de BBB blijft aantrekkelijk voor kiezers buiten de Randstad. Tegelijk worstelt GroenLinks-PvdA met de balans tussen stedelijke progressiviteit en landelijke realiteit.

De VVD, jarenlang hét gezicht van stabiliteit, kampt met een identiteitscrisis. De partij van Dilan Yeşilgöz probeert zich te profileren als gematigd alternatief voor Wilders, maar die strategie lijkt averechts te werken.

Drempels op weg naar het Torentje

Hoewel Wilders volgens de peilingen de grootste partij wordt, is regeren in Nederland een ander verhaal. Zonder coalitiepartners blijft het premierschap buiten bereik.

Drie scenario’s lijken denkbaar:

Een rechtse coalitie met BBB, JA21 en CDA.
Dat zou op thema’s als migratie en veiligheid goed kunnen werken, maar economische verschillen kunnen samenwerking bemoeilijken.

Een minderheidskabinet.
Net als in 2010 zou Wilders kunnen kiezen voor een constructie waarin hij steun krijgt van andere partijen zonder formeel samen te regeren.

Een bredere coalitie mét VVD.
Hoewel Yeşilgöz publiekelijk afstand houdt, groeit de druk binnen de achterban om samenwerking met Wilders niet langer uit te sluiten.

Peilingen als richtingaanwijzer

Peilingen zijn geen voorspellingen, maar de consistentie van de huidige cijfers is opvallend. De PVV blijft in vrijwel elk onderzoek de grootste, en steeds meer kiezers noemen Wilders een “geschikte premier”.

Dat is een belangrijk psychologisch kantelpunt: waar Wilders vroeger stond voor protest, wordt hij nu gezien als iemand die het land daadwerkelijk kan leiden. Zijn boodschap is eenvoudig, emotioneel en herkenbaar — precies wat veel kiezers zoeken in onzekere tijden.

Europa kijkt gespannen toe

De opmars van Wilders past in een bredere Europese trend waarin rechtse, nationalistische partijen aan invloed winnen. Van Giorgia Meloni in Italië tot Marine Le Pen in Frankrijk — ook in Nederland lijkt het politieke klimaat te kantelen.

Een mogelijke premier Wilders zou de Europese machtsverhoudingen op scherp kunnen zetten. Zijn afkeer van Brusselse inmenging en zijn pleidooi voor meer nationale zeggenschap kunnen de relatie met de EU grondig veranderen.

De campagne als beslissende factor

Toch ligt niets vast. De komende weken zullen cruciaal zijn. Een misstap kan Wilders duur komen te staan, maar elke fout van zijn tegenstanders speelt juist in zijn kaart.

Zijn grootste uitdaging? Kiezers overtuigen dat hij niet alleen kan protesteren, maar ook regeren. Als hem dat lukt, kan Nederland binnenkort geschiedenis schrijven.

Conclusie

Geert Wilders staat aan de rand van wat zijn grootste politieke overwinning ooit kan worden. Met 31 zetels in zicht en groeiend vertrouwen onder de bevolking is hij dichter bij het Torentje dan ooit.

Maar in een land van coalities is niets vanzelfsprekend. Eén ding staat vast: of hij nu wint of niet, de Nederlandse politiek zal na deze verkiezingen nooit meer dezelfde zijn.