Gemeenten zijn de overlast van fatbikes zat, blijkt uit een rondgang van NU.nl. Ze hopen dat de landelijke overheid met regels komt, maar vooralsnog is dat niet aan de orde.

Lokale bestuurders in meer dan twintig van die gemeenten, waaronder Amsterdam, Rotterdam en Utrecht, vinden het echt tijd worden dat er landelijke regelgeving komt. Sinds ze in 2023 met een brandbrief bij de minister aan de bel trokken, zijn de zorgen bij gemeenten alleen maar toegenomen.

Een fatbikeverbod invoeren, zoals Enschede dat wil, overwegen ze niet. Dat is volgens de gemeenten juridisch te ingewikkeld, omdat een fatbike wettelijk gezien hetzelfde is als een elektrische fiets.

Omdat de fatbike zo op een elektrische fiets lijkt, kunnen fabrikanten na een verbod snel wat aanpassen aan de fatbikes, waardoor ze alsnog zijn toegestaan. Wel kijken wethouders met interesse naar de ontwikkelingen in Enschede om te zien wat ze daarvan kunnen leren.

Het steekt gemeenten dat ze zelf de overlast van fatbikes moeten tegengaan. Delft zegt het uitblijven van een “adequate reactie” van de minister te “betreuren”. Amsterdam noemt het “idioot” dat steden zelf naar oplossingen moeten zoeken om het veiliger te maken. “Dit is geen probleem in een bepaald gebied. Het is overal gevaarlijk”, zegt een woordvoerder van de hoofdstad.

Landelijke regels vooralsnog niet aan de orde

Die landelijke regels komen er vooralsnog niet. De Tweede Kamer wil een helmplicht en een minimumleeftijd van veertien jaar voor fatbikes, maar die regels heeft de minister van Infrastructuur nog niet ingevoerd.

Wel laat de minister voor de derde keer onafhankelijk onderzoeken of er verschil in regelgeving tussen fatbikes en elektrische fietsen mogelijk is. Het onderscheid zit mogelijk in het gewicht en de trekkracht van fatbikes.

Ruim veertig gemeenten trokken twee jaar geleden in een brandbrief al bij de minister aan de bel. Ze hoopten dat die snel met een maatregelenpakket zou komen, maar dat bleef uit.

Voorlichting voor jongeren en hun ouders

Alle gemeenten die NU.nl sprak, noemen voorbeelden van gevaarlijke situaties met fatbikes. In Utrecht zien ze fatbikes met meer dan 40 kilometer per uur door drukke fietsstraten rijden. Hendrik-Ido-Ambacht noemt het gevaar van afsnijden en het rijden op de stoep. En een woordvoerder van Schagen noemt het slecht opletten bij drukke plekken als voorbeeld van gevaar dat door fatbikers wordt veroorzaakt.

In afwachting van concrete maatregelen van de minister proberen gemeenten voorlichting te geven aan jongeren en hun ouders over de risico’s van fatbikes. Ook het ministerie is bij de campagne ‘t kan hard gaan betrokken.

Het ministerie hoopt dat het derde onderzoek naar aparte regelgeving voor fatbikes eind deze maand wordt gepubliceerd. Op 4 september wordt er in de Tweede Kamer gedebatteerd over de elektrische fiets met dikke banden. Een meerderheid van de Kamer is voor een helmplicht en minimale leeftijd voor fatbikes.