Het najaar lijkt misschien een rustig moment in de tuin, maar niets is minder waar. September en oktober zijn maanden waarin je de basis legt voor een bloeiende lente én een gezonde winter. Wie nu niets onderneemt, riskeert kale borders, een beschadigd gazon of planten die de koude niet overleven.

Waarom september en oktober cruciaal zijn

De dagen worden korter, de nachten frisser, maar de bodemtemperatuur blijft nog warm genoeg om wortels te laten groeien. Planten die nu de grond in gaan, hebben daardoor een voorsprong in de lente. Hetzelfde geldt voor bloembollen: wie ze te laat plant, riskeert dat ze geen tijd meer hebben om zich te ontwikkelen.

Volgens De Tuinkalender is dit hét moment om slim vooruit te denken. Een goed voorbereide tuin in september betekent minder werk en meer resultaat in het voorjaar.

Bloembollen en herfstplanten

Wie een kleurrijke tuin wil in maart of april, plant nu tulpen, narcissen en hyacinten. Voor half oktober de grond in, luidt het advies. Daarna neemt de kans af dat ze goed aanslaan.

Daarnaast zijn herfstplanten zoals asters, chrysanten en herfstanemonen ideaal om borders nu nog kleur te geven. Ze bloeien laat, trekken insecten aan en vullen de leegte die zomerplanten achterlaten.

Snoeien: doen of juist niet?

Een veelgemaakte fout is dat mensen in september te drastisch snoeien. Sommige struiken en bomen zijn nog in groei en krijgen zo wonden die in de winter moeilijk herstellen. Bij hortensia’s en rozen kan dat zelfs betekenen dat er volgend jaar amper bloemen komen.

Het advies: beperk je tot het weghalen van dode of zieke takken en stel zwaar snoeiwerk uit tot het vroege voorjaar.

Gazon en bladeren

Bladeren laten liggen klinkt duurzaam, maar op het gazon kan het verstikkend werken. Het gras krijgt geen licht en begint te rotten. Natuurpunt raadt aan om bladeren te verzamelen en in een bladkorf of composthoop te bewaren. Zo profiteren dieren en insecten er wél van, zonder dat je gazon beschadigd raakt.

September en oktober zijn bovendien ideaal om het gazon een laatste keer te bemesten. Een speciale najaarsmeststof zorgt voor sterke wortels die de winter beter doorstaan.

Water en voeding

Veel mensen blijven hun tuin overvloedig water geven. Maar de koele nachten maken dat de bodem vocht beter vasthoudt. Overmatig gieten kan leiden tot wortelrot, zeker bij bloembollen. Controleer dus eerst of de grond droog aanvoelt voor je extra water geeft.

Voor voeding geldt hetzelfde: vermijd stikstofrijke meststoffen die de groei aanwakkeren. Organische mest of compost is beter, omdat het langzaam voeding vrijgeeft zonder dat planten in de verkeerde periode nieuwe scheuten maken.

Dieren in je tuin

Met de herfst op komst zoeken vogels en egels beschutting en voedsel. Door nu voederplaatsen of een insectenhotel te plaatsen, help je de biodiversiteit in je tuin. Het levert niet alleen een mooi evenwicht op, maar voorkomt ook plagen in het voorjaar.

Een simpel vogelhuisje of voederbak kan een groot verschil maken. Zorg er wel voor dat je ze tijdig ophangt, zodat dieren er al voor de winter aan wennen.

Planning voor volgend jaar

September en oktober zijn ook de perfecte maanden om vooruit te kijken. Maak een schets van je borders, noteer wat goed en minder goed groeide en plan nieuwe indelingen. Zo start je volgend seizoen met een duidelijke visie.

Veel tuincentra bieden nu trouwens kortingen op planten en struiken die ruimte moeten maken voor het winterassortiment. Het is dus hét moment om voordelig grotere planten aan te schaffen.

Kleine moeite, groot verschil

De boodschap van experts is duidelijk: het najaar negeren is een van de grootste fouten die je kan maken in de tuin. Een paar eenvoudige taken – bollen planten, bladeren opruimen, snoeiwerk beperken en dieren ondersteunen – bepalen hoe je tuin er maanden later uitziet.

Wie nu de handen uit de mouwen steekt, wordt in het voorjaar beloond met een gezonde, kleurrijke en levendige tuin.