In het centrum van Arnhem liep een protest van Extinction Rebellion zaterdag uit de hand toen de politie met harde hand ingreep. De activisten voerden actie tegen ING en het geweld in Gaza. Wat begon als een vreedzame demonstratie, eindigde in een felle confrontatie met wapenstokken, boze omstanders en een zichtbaar gespannen sfeer.

Blokkade bij ING zorgt voor eerste spanningen

De demonstratie begon rond 10.00 uur op de hoek van de Jansstraat en het Willemsplein, bij een filiaal van ING. Volgens Extinction Rebellion was deze locatie niet willekeurig gekozen.

De activisten beschuldigen ING van betrokkenheid bij de fossiele industrie en van indirecte steun aan de bezetting van Palestijns gebied. De demonstranten versperden de ingang van het gebouw en sommige klommen zelfs op het balkon.
Dat schoot bij de bank duidelijk in het verkeerde keelgat. ING liet in een officiële reactie weten dat de eisen van de demonstranten als ‘onrealistisch en onzinnig’ worden beschouwd.

De methode van actievoeren noemde men ‘onacceptabel’. Het filiaal bleef de rest van de dag gesloten, mede om de veiligheid van medewerkers en klanten te waarborgen.

“We wilden dat mensen even stilstaan”

Na het protest bij ING verplaatste de groep, die bestond uit zo’n dertig tot veertig actievoerders, zich richting andere delen van de stad. Op verschillende locaties blokkeerden zij tijdelijk het verkeer.

Volgens XR-woordvoerder Alice Haverkorn was het de bedoeling om automobilisten tien minuten stil te laten staan — niet als pesterij, maar om hen letterlijk de tijd te geven na te denken over de toestand in de wereld.

Volgens Haverkorn was er geen sprake van agressie van hun kant, maar was het juist de politie die snel en stevig ingreep. “We kregen niet eens de kans om uit te leggen wat we deden.

De politie kwam meteen met wapenstokken,” aldus de woordvoerder, die aangaf zelf meerdere klappen te hebben gekregen tijdens het optreden.

Hard optreden in de Weerdjesstraat

Het meeste tumult ontstond in de Weerdjesstraat, een druk punt in de Arnhemse Centrumring. Daar ging de politie fysiek over tot actie. Met wapenstokken werden demonstranten uiteen gedreven. Tegelijkertijd deed handhaving haar best om het verkeer op het Roermondsplein in goede banen te leiden, dat volledig vastliep door de actie.
Een helikopter cirkelde korte tijd boven het gebied om de situatie vanuit de lucht te monitoren. Voor veel omstanders was het een ongewoon tafereel op een verder gewone zaterdagochtend.

Dodenmars en symbolisch afscheid van ING

Na het gewelddadige ingrijpen besloot de actiegroep om het protest rustig af te sluiten. In een zogeheten ‘Dodenmars’ trokken ze richting het stadhuis van Arnhem.

Daar werd een symbolische begrafenisceremonie voor ING gehouden, om de ‘morele dood van de bank’ te markeren, zoals de activisten het zelf omschrijven.

De mars verliep zonder verdere incidenten, maar het beeld van eerder politiegeweld bleef bij velen hangen.

Boze reacties uit de stad

Niet iedereen in de stad kon begrip opbrengen voor de actie. Meerdere bewoners uitten luidkeels hun ongenoegen. Een man riep vanuit zijn open raam: “Rot toch lekker op!”, terwijl een vrouw op straat de activisten toeriep met “Free, free Israël!”, als reactie op de veelgehoorde “Free Palestine!”-leuzen van de demonstranten.

Het laat zien hoe verdeeld de meningen zijn over dit soort protesten, waarbij politiek, milieu en mensenrechten door elkaar lopen.

Wat zegt ING zelf?

De bank benadrukt dat zij geen activiteiten heeft in Israël of de bezette gebieden. “We financieren géén projecten in die regio, ook niet op het gebied van bouw, landbouw of defensie,” aldus een woordvoerder. ING voelt zich onterecht aangevallen en zegt dat het protest ten onrechte hun personeel en klanten raakt.
Tegelijk geeft de bank toe dat het investeert in bedrijven binnen de fossiele sector. Maar dat gebeurt volgens hen binnen het kader van bestaande wet- en regelgeving en met het oog op ‘verantwoorde transitie’.

Discussie over grenzen van protest

Het protest in Arnhem roept vragen op over de grenzen van demonstreren. Aan de ene kant is het recht op protest een belangrijk democratisch middel. Aan de andere kant speelt de vraag in hoeverre het toelaatbaar is om verkeer te blokkeren, bedrijven fysiek te bezetten of politiemensen te dwingen hard in te grijpen.

Critici van Extinction Rebellion vinden dat de groep te ver gaat. Ze zouden de grenzen van het legale opzoeken en de maatschappij gijzelen met hun methodes.

Anderen prijzen juist hun inzet en zien het als een noodzakelijke vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid om grote bedrijven en overheden wakker te schudden.

Lokale politiek verdeeld

Ook binnen de Arnhemse politiek zijn de reacties verdeeld. Sommige raadsleden spreken hun begrip uit voor de wanhoop van jongeren die actie willen ondernemen tegen wat zij als onrecht ervaren. Anderen waarschuwen voor escalatie en roepen op tot strakkere handhaving van de demonstratieregels.

De burgemeester van Arnhem heeft inmiddels contact gezocht met het ministerie van Justitie en Veiligheid om de gang van zaken te evalueren. Mogelijk volgen er binnenkort aangescherpte maatregelen om dit soort acties in de toekomst sneller en veiliger te laten verlopen.
Conclusie: botsing van idealen en orde

Wat zich zaterdag in Arnhem afspeelde, is een scherp voorbeeld van de spanningen die ontstaan wanneer idealen botsen met publieke orde. Activisten voelen zich genoodzaakt om op creatieve – en soms confronterende – wijze aandacht te vragen voor kwesties als klimaat, mensenrechten en financiële ethiek.

Tegelijk voelt de samenleving de druk van verstoringen, veiligheid en economische schade.

De vraag blijft: waar ligt de grens tussen terecht protest en ontoelaatbare overlast? En is er in de toekomst nog ruimte voor actie zonder klappen en escalatie? Eén ding is zeker: de strijd om gehoord te worden, is nog lang niet voorbij.