Acht jaar na verwoestende brand worden in deze kerk woningen gebouwd

Tussen de restanten van de kerk ligt nu een betonnen vloer voor nieuwbouw.© Rijnmond/MediaTV

Bijna acht jaar na de allesverwoestende brand in de Julianakerk op Rotterdam-Heijplaat is de herbouw begonnen. Tussen de oude kerkmuren ligt inmiddels vers beton te blinken. Architect Nima Morkoç, die de kerk vlak voor de brand kocht, geeft een rondleiding.

Zo af en toe valt nog een stukje verbrande kerk naar beneden tijdens het beklimmen van de metershoge steiger rond de ingepakte toren. Een zwartgeblakerd steentje of een verschroeid stukje plank brokkelt af of ontglipt aan de handen van de slopers. Ze zijn druk in de weer op de allerhoogste verdieping, daar waar nog een klok uit de jaren 50 hangt.

Dong, klinkt het even later. De klok slaat 09:54 uur. Een vreemde tijd voor een kerkklok om te slaan. Een seconde later horen we een van de slopers hardop lachen. Het bronzen gevaarte werkt niet meer en wordt de komende weken verwijderd. “Dit is de zesde verdieping en hier komt een balkon”, zegt Nima.

De kerkklok beleeft zijn laatste momenten, want op deze plek komt een balkon© Rijnmond

Skyline van Heijplaat

We hebben zojuist de laatste ladder achter ons gelaten en lopen op ruim 20 meter hoogte. Het decor is de skyline van Heijplaat, vol oranje daken, twee andere kerktorens en wat verder weg hijskranen en zeecontainers. Het geklapper van de soms wat onvaste houten loopplanken tegen de aluminium steigerbuizen zorgt voor een alerte pas. “Maar even for the record: ik heb geen hoogtevrees”, roept Nima lachend als hij om de hoek verdwijnt.

Een paar maanden nadat hij als student Bouwkunde de leegstaande kerk in 2017 kocht, ging het pand in vlammen op. De plannen om er een mooie woon- en werkplek van te maken stonden al in de steigers toen aan die droom abrupt een einde kwam. Eén van zijn eerste woorden destijds tegen Rijnmond waren: “Ik denk iedere week wel een keer: ‘Had ik die kerk maar niet gekocht.’”

Geur van brand

Maar de tranen van verdriet maakten plaats voor ambitie en met behoud van de toren en een paar oude ruïnemuren ging Nima aan de slag. Zelf gaat hij er niet meer wonen, maar acht jaar later kijkt hij vanaf de bouwsteiger vol trots uit op een vers gestorte betonnen vloer in wat ooit het schip van de kerk was.

Ik wil iets vets achterlaten en durf nu voorzichtig te zeggen dat dat wel gaat lukken.

Architect Nima Morkoç

De ruïnes van de kerk ademen steeds minder brand. De geur van de allesverwoestende vlammen is verdwenen. Als we de steigers aan de binnenkant van de toren beklimmen is aan de kleur van de gepleisterde wanden nog wel duidelijk te zien welk drama zich hier heeft voltrokken. “Dit wordt geïsoleerd en netjes afgewerkt. Dan zie je er niks meer van. Straks is dit misschien wel een hobbyruimte.”

Woning mét kerktoren

Opmerkelijk genoeg is van de vier woningen die in de kerk komen, het huis waar de kerktoren bij inbegrepen is nog niet verkocht, zegt Nima als we weer op vaste grond in de toekomstige woonkamer van het huis staan. “Het is natuurlijk wel een heel bijzondere woning. Ik snap dat mensen het spannend vinden om daar hun handtekening onder te zetten.”

Beeld je de vijf ‘kamers’ van grofweg drie bij drie meter én een 360 graden-balkon in de kerk eens in. Een kinderkamer, een yogaruimte, wijnkelder, studeerkamer. Het kan allemaal. En dat, inclusief het ‘gewone’ deel van het huis, voor zes ton. “Voor dat geld krijg je in het centrum van de stad geen huis met zoveel vierkante meter.”

De woning linksboven, inclusief kerktoren, staat nog te koop© HA-HA Design & Development

Oude kerkdeur

We lopen richting een van de buitenmuren van de kerk, vlak naast de doorgang naar de toren. Nima tekent met zijn vinger een denkbeeldige rechthoek. “Hier komt de voordeur. Die moet er nog uitgezaagd worden.” Het is een van de weinige zaagsnedes in de vroegere kerkmuren. De andere drie huizen maken gebruik van een vroegere kerkdeur als ingang.

Wat opvalt: de gestorte vloer, waarop de afvoeren en aansluitingen al duidelijk zijn te zien, stopt een meter van de oude kerkmuur. “Ja, dit wordt je gevel”, zegt Nima wijzend naar de rand van de betonnen ondergrond. “De huizen landen als het ware binnen de oude muren. Zo heb je een hofje voordat je naar binnen gaat en waan je je weer even in die kerk.”

De woningen komen een meter van de oude kerkmuren te staan

Oplevering

Het hoogtepunt van dat kerkgevoel moet volgens Nima de gemeenschappelijke ruimte worden, nu nog een kale vlakte vol met grote donkergekleurde kiezelstenen. “Dan zit je in je tuin, maar je zit eigenlijk ook gewoon in de oude kerk.”

De eerste contouren van vier nieuwe woningen zijn zichtbaar. Van zijn plan om met vier vrienden in de Julianakerk te gaan wonen, kwam niets terecht. “Na de brand was ik veel meer bezig met de grote verantwoordelijkheid die ik voelde naar de buurt, de wijk en het gebouw. Ik wilde het netjes achterlaten en liefst ook iets vets achterlaten. Ik durf nu voorzichtig te zeggen dat dat wel gaat lukken.” In februari volgend jaar hoopt Nima de sleutels aan de nieuwe eigenaren te kunnen overhandigen.