Een week na de chaotische stemming over twee asielwetten in de Tweede Kamer blijft veel onduidelijk over het vervolgproces. De focus ligt nu op een doorslaggevend advies van de Raad van State, die zich buigt over een omstreden amendement in de asielnoodmaatregelenwet dat illegaliteit en mogelijk ook hulp aan illegalen strafbaar stelt. Dit amendement werd vorige week onverwacht aangenomen, mede doordat enkele oppositieleden afwezig waren vanwege Keti Koti.
Het is ongebruikelijk dat de Eerste Kamer al een wet ontvangt terwijl hierover in de Tweede Kamer nog onenigheid heerst. De wet, inclusief het betwiste amendement, is inmiddels ondertekend door demissionair minister David van Weel, maar er bestaan mogelijkheden om het wetsvoorstel aan te passen of het Openbaar Ministerie richtlijnen te laten opstellen om strafvervolging in bepaalde gevallen te beperken. Toch ligt het proces politiek complex en tijdrovend.
Veel maatschappelijke organisaties, zoals artsen, dominees, juristen en de Raad van Kerken, uitten scherpe kritiek op het wetsvoorstel. Ze noemen het strafbaar stellen van illegaliteit een aanslag op barmhartigheid en wijzen ook op handhaafbaarheidsproblemen. De politie sluit zich hierbij aan.
In de Eerste Kamer is een meerderheid nog niet gegarandeerd. Terwijl de Tweede Kamer de wetten aannam met steun van partijen als NSC en SGP, dreigt de SGP in de Eerste Kamer alsnog tegen te stemmen als het criminaliseren van hulp aan illegalen in stand blijft. Andere kleine fracties hebben hun stemkeuze nog niet bekendgemaakt, waardoor de gekleurde samenstelling van de Senaat het stemmen over deze controversiële wetten ingewikkeld maakt.
De voormalige coalitiepartijen willen het wetstraject graag voor de verkiezingen van oktober afronden om te kunnen presenteren dat zij verantwoordelijk zijn voor wat zij het strengste asielbeleid ooit noemen. Echter, door de onduidelijkheid over het amendement en de timing van het advies van de Raad van State is het onzeker wanneer de Eerste Kamer de behandeling zal starten en hoe het vervolg eruitziet, wat tot veel maatschappelijke onrust leidt.
