In Wageningen werd maandagmiddag een krachtig signaal afgegeven aan politiek Den Haag. Voor het stadhuis verzamelden zich ruim 350 mensen, verenigd in protest tegen de onlangs aangenomen, strengere asielwetten. De sfeer was strijdvaardig, emotioneel en bovenal solidair. Met spandoeken, toespraken en persoonlijke verhalen maakten demonstranten duidelijk: vluchtelingen zijn en blijven welkom.

‘Onmenselijk en verwoestend’

De aanleiding voor de demonstratie was de goedkeuring van twee nieuwe asielwetten in de Tweede Kamer.

Deze wetten maken het onder meer strafbaar om mensen zonder verblijfsvergunning te helpen en schrappen de voorrang voor statushouders op de woningmarkt. Volgens de demonstranten en lokale bestuurders is hiermee een morele grens overschreden.

“Deze wetten degraderen vluchtelingen en statushouders tot tweederangsburgers,” zei medeorganisator en GroenLinks-raadslid Marre de Vetten. “Het helpen van mensen in kwetsbare situaties wordt nu als misdaad bestempeld. Dit is een zorgwekkend dieptepunt.” Haar woorden werden met luid applaus ontvangen.

Op een groot spandoek stond: ‘Vluchtelingen welkom’. De boodschap was helder en werd gedragen door een breed scala aan organisaties, waaronder Vluchteling Onder Dak, het Leger des Heils, VluchtelingenWerk Nederland, lokale kerken en het buddy-to-buddyprogramma. Ook artsen en zorgverleners spraken zich uit tegen het wetsvoorstel.

Persoonlijk verhaal raakt aanwezigen

Een van de sprekers was Neda, een vrouw uit Iran die al tien jaar in Nederland woont. Haar persoonlijke relaas maakte diepe indruk. “Toen ik hierheen kwam, liet ik alles achter,” vertelde ze.

“Maar in Wageningen werd ik gezien. Hier voelde ik me mens. Deze nieuwe wetten ondermijnen alles waar deze stad voor staat. Ze maken verbondenheid strafbaar, en dat is onaanvaardbaar. Verbondenheid is geen misdaad.”

Neda’s verhaal gaf een gezicht aan het debat. Ze sprak over haar zoektocht naar veiligheid, de moeite om een nieuw bestaan op te bouwen en de angst die zij en anderen nu opnieuw voelen. Niet alleen voor zichzelf, maar ook voor de mensen die hen tot nu toe hielpen en nu strafbaar kunnen worden gesteld.

Lokale politiek mengt zich in het debat

Opvallend was de aanwezigheid van burgemeester Floor Vermeulen (VVD) en wethouder Maud Hulshof (D66), die zich beide uitspraken tegen het landelijke beleid.

In hun gezamenlijke verklaring noemde het college van burgemeester en wethouders het PVV-amendement – dat mensen zonder papieren én hun helpers strafbaar stelt – ‘onmenselijk en onacceptabel’.

“Geen mens is illegaal,” stelde wethouder Hulshof. “Ieder mens heeft recht op waardigheid en bescherming. Hulp bieden aan een medemens mag nooit strafbaar zijn. De wet vergroot het probleem in plaats van het op te lossen.”

De gemeente Wageningen stelt zich met deze uitspraken op als bastion van menselijkheid. “We kiezen voor een samenleving waarin niemand wordt buitengesloten,” aldus de wethouder. “In onze stad hoeft niemand op straat te slapen, dat blijft ons uitgangspunt.”

Spreidingswet en woningcrisis

Een ander omstreden punt in het nieuwe beleid is het schrappen van de voorrangsregeling voor statushouders op de woningmarkt. Volgens de landelijke politiek zou dat de druk op de huizenmarkt verlichten. Maar in Wageningen wordt daar heel anders naar gekeken.

“Het opheffen van voorrang voor statushouders is symboolpolitiek,” zei De Vetten. “Het zorgt ervoor dat mensen langer in opvanglocaties blijven hangen, wat de druk op het COA alleen maar vergroot.

Dat lost niets op. Wat wél werkt, is het behouden en verbeteren van de spreidingswet, investeren in integratie vanaf dag één en bouwen van extra woningen – voor iedereen.”

De demonstratie benadrukte dat vluchtelingen juist geholpen moeten worden om zo snel mogelijk mee te draaien in de maatschappij. Integratie, deelname en huisvesting zijn daarin sleutelwoorden. Niet tegenhouden, maar begeleiden – dat was de rode draad in de betogen.

Steun en verzet uit alle hoeken

De opkomst in Wageningen was opvallend groot en divers. Jong en oud stonden zij aan zij. Er waren studenten met protestborden, ouderen met bloemen, jonge gezinnen met kinderen. Sommigen waren zelf ooit vluchteling geweest, anderen zagen het als morele plicht om hun stem te laten horen.

Ook op sociale media vond de actie weerklank. Beelden van de demonstratie werden gedeeld met hashtags als #GeenMensIsIllegaal en #VluchtelingenWelkom. Verschillende bekende Nederlanders spraken zich uit over de situatie en riepen op tot actie.

Tegelijk klonk er ook kritiek. Sommige tegenstanders van het protest noemden het naïef en wezen op de druk op de opvanglocaties, de woningnood en de sociale spanningen. Toch bleef de toon van de demonstratie in Wageningen constructief en hoopvol.

Menselijkheid boven alles

De situatie rondom het Nederlandse asielbeleid blijft complex, maar in Wageningen werd maandag duidelijk dat veel mensen zich blijven inzetten voor menselijkheid, solidariteit en gelijke rechten.

De demonstratie was een krachtig signaal tegen een beleid dat volgens velen te ver doorslaat in afwijzing en uitsluiting.

Marre de Vetten sloot haar toespraak af met een boodschap die de kern van het protest samenvatte: “In een samenleving is het niet alleen belangrijk wat je wettelijk mag doen, maar vooral wat je moreel gezien moet doen. Dit is het moment om op te staan voor wie geen stem heeft.”

De demonstratie is daarmee niet zomaar een lokaal protest, maar een oproep aan het hele land: kies voor een samenleving waarin niemand buitenspel wordt gezet, waarin hulp geen misdaad is, en waarin we elkaar blijven zien als mensen – ongeacht waar je vandaan komt.

Bron