Links: een van de overlastgevers werd woensdagmiddag gefouilleerd. Rechts: een jongen moet mee met de undercoverauto van de politie. © Bert Beelen/DG

Jongeren van veelal Syrische komaf zorgen sinds een tijdje voor flinke overlast in de binnenstad van Nijmegen. Winkeliers maken zich zorgen over diefstallen en sommige centrumbezoekers voelen zich geïntimideerd. Maar wat speelt hier en waar komt dit vandaan?

4 september 2025, 22:31Laatste update: gisteren om 09:51

Zes vragen en antwoorden over de overlastkwestie in de stad.

Wie zijn deze jongeren?
Het zijn jongeren van met name Syrische komaf, die in wisselende samenstellingen naar het centrum van Nijmegen komen. Op het oog zijn het tieners. Het is geen hechte groep, aldus burgemeester Hubert Bruls, maar eerder jongeren die elkaar bijvoorbeeld via sociale media opzoeken en problemen veroorzaken. Sommigen zijn bij de gemeente bekend via jeugdwerkers of hulpverleners.

Waar komt dit gedrag vandaan?
Volgens Vluchtelingenwerk kan dat komen door de onzekerheid die er speelt over de behandeling van hun aanvraag en een gebrek aan perspectief. Na het verdrijven van voormalig president Assad in Syrië lagen alle aanvragen voor verblijfsvergunningen stil, zegt een woordvoerder.

Daardoor liggen er nu zo’n 16.780 zaken op de plank, terwijl er capaciteit is om zo’n 1700 aanvragen per maand te behandelen. „Waar voorheen Syrische vluchtelingen uitzicht hadden op erkenning van hun vluchtelingenstatus gezien de (oorlogs)situatie, is dat nu veel minder zeker”, zegt een woordvoerder van Vluchtelingenwerk, die vermoedt dat dit de onrust voedt.

Hij wijst erop dat een ‘stip op de horizon’ zou kunnen helpen. „Niet vergeten moet worden dat het vaak gaat om jongeren die getraumatiseerd zijn en geen of weinig vertrouwen hebben in instanties.” Overigens zitten er ook jongeren bij die al wél langer in het land verblijven en dus niet hiermee kampen.

Berovingen en steekpartijen zijn zover bekend in Nijmegen niet gebeurd. Volgens Vluchtelingenwerk zijn er ‘geen signalen’ dat in Nijmegen vergelijkbare zaken spelen. Hier gaat het tot nu toe meer om onderlinge bedreigingen en vechtpartijen, nafluiten, intimiderend gedrag en winkeldiefstallen.

„Vooropgesteld: we keuren het pertinent af als er sprake is van diefstal, geweld, intimidatie of ander ontoelaatbaar gedrag. Iedereen moet zich gewoon aan de wet houden, dus ook vluchtelingen en statushouders”, zegt de Vluchtelingenwerk-woordvoerder.

Burgemeester Bruls sluit niet uit dat een deel van de jongeren eerder betrokken was bij de overlast in onder andere Utrecht, Arnhem en Den Bosch. Hij spreekt van een ‘niet georganiseerde’ groep die ook in buurgemeenten en verder weg afspreekt.

Wat doen zij op Plein 44?
„We komen hier om te chillen”, zegt een van de jongeren. Ze hangen veel bij de bankjes op het plein en vlak bij de fietsenstalling. Maar volgens bewoners, bezoekers en winkeliers is dat niet het enige wat gebeurt. Winkeliers zien de jongens geregeld winkeldiefstallen plegen, vertellen ze.

Dat gebeurt onder andere vaak bij de Primark, waar vorige week een gevecht ontstond tussen twee van de jongens en een beveiliger. Ook parfumerie Douglas en sportwinkel Twinsport zijn al vaak de dupe geweest van de groep, vertellen de ondernemers. Ze komen vaak met geprepareerde tasjes de winkel in, vertellen ondernemers, waarmee ze alarmsystemen kunnen omzeilen.

Verder maken ze volgens verschillende bewoners en bezoekers vaak herrie en spreken sommigen van nafluiten en agressief gedrag. De politie fouilleerde woensdagmiddag drie jongens van de groep, vanwege ‘een verdachte situatie’. Een jongen moest mee naar het bureau. Hij had een mes op zak.

Waarom hangen ze juist op het plein?
Ondernemers en bewoners hebben daar wel verklaringen voor. Het plein nodigt uit om te hangen. Het is groot, er zijn bankjes en tafeltjes om aan te hangen of op te leunen. Altijd al hangen hier groepen jongeren. Om de zoveel tijd popt hier ook overlast van jeugdgroepen op.

Wat gaat er nu gebeuren?
Burgemeester Hubert Bruls heeft de jongeren die bij hem bekend zijn brieven gestuurd. Daarin zegt hij zich zorgen te maken over zowel de jongeren zelf als de veiligheid in de stad. Hij schrijft de jongeren ‘de kans te geven om een positieve of negatieve keuze te maken’: óf het gedrag verbeteren en met hulpverleners aan de slag voor een goede toekomst, óf in dit slechte gedrag blijven hangen en worden gestraft.

Ook de politie heeft de jongeren in het vizier, net als jongerenwerkers en jeugdcoaches van de gemeente.