„De politie moet ervoor zorgen dat het veilig is in Nederland”, zegt een woordvoerder van de belangenclub in reactie op de nieuwste ongevalscijfers van Rijkswaterstaat. „Daar hoort ook de veiligheid op de weg bij.”

Over het algemeen was het afgelopen jaar met die veiligheid op de weg beter gesteld dan in 2023. Na de forse stijging in dat jaar is het aantal ongelukken weer gedaald, naar iets meer dan 126.000. Die ongelukken eisten samen 675 levens. Bijna 25.000 keer vielen er een of meer gewonden, in ruim 100.000 gevallen bleef het bij blikschade.

Maar onder dat algemene beeld gaan toch ook een paar zorgelijke cijfers schuil. Zo waren er vorig jaar 21.500 fietsers betrokken bij een verkeersongeluk: het hoogste aantal in zeker tien jaar tijd. Ook het aantal bij ongelukken betrokken motorrijders is in tien jaar tijd nooit zo hoog geweest: ruim 3800.

En het aantal van de sokken gereden voetgangers is met 600 gestegen, naar bijna 2300. Dat is het hoogste aantal sinds 2018.

Bovendien zijn ook de vooruitzichten somber. Onderzoeksinstituut SWOV verwacht dat het aantal verkeersdoden stijgt van 675 vorig jaar naar 930 in 2060, vooral door een forse stijging van het aantal verongelukte fietsers.

Ook het aantal ernstig gewonden neemt naar verwachting toe: van 7400 naar 11.900 per jaar. En ook daar zit de stijging vooral bij de fietsers.

De stijging van het aantal verkeersslachtoffers komt deels door de vergrijzing, aldus het SWOV-rapport: het aantal 60-plussers stijgt al en die stijging is nog niet voorbij, dus groeit ook het aantal oudere verkeersdoden en -gewonden.

Opvallend ook: de voorspelde forse stijging van het aantal fietsers dat overlijdt of ernstig gewond raakt bij eenzijdige ongevallen, of omdat ze tegen een andere fietser of voetganger aan botsen.

En dus moet de helm op de fiets normaler worden, benadrukt Veilig Verkeer Nederland. „Het is goed dat ouderen langer actief blijven door te fietsen, en we zien dat de schaamte voor een helm afneemt”, zegt een woordvoerder, „maar we moeten naar de situatie dat een kwart van de fietsers een helm draagt. Dat is het punt waarop het normaal gevonden wordt.” Fietsers dwingen hoeft van de belangenclub overigens niet.

Omdat je met een helm alleen de gevolgen van ongelukken kleiner maakt, en geen ongelukken voorkomt, moet ook de weg veiliger, vindt VVN. Uit eerder onderzoek van ingenieursbureau Sweco blijkt dat een investering van 2,3 miljard euro op dat vlak meer dan 9 miljard euro aan gezondheidswinst oplevert. Gemeenten gaan daarnaast experimenteren met een maximumsnelheid op het fietspad.

Tegelijkertijd moet de politie, volgens VVN, meer handhaven op zaken als snelheid en oplettendheid in het verkeer. De cijfers van boete-incassobureau CJIB wijzen vooralsnog de andere kant op. Vorig jaar schreef de politie iets meer dan zes miljoen snelheidsboetes uit en ruim 165.000 bekeuringen voor het vasthouden van bijvoorbeeld een telefoon tijdens het rijden. Een jaar eerder waren dat 6,5 miljoen snelheidsboetes en bijna 200.000 voor handheld bellen.

Ook de SWOV riep eerder dit jaar op om meer boetes uit te delen en zo het aantal verkeersslachtoffers naar beneden te brengen.

Ook de politie ziet ‘dat handhaving het aantal ongelukken naar beneden kan brengen’. „We doen wat we kunnen”, zegt een woordvoerder. Daarbij gaat de aandacht als eerste uit naar de overtredingen die de meeste slachtoffers maken: rijden met een telefoon in de hand, rijden onder invloed, te hard rijden en rijden door rood. „Maar we willen verkeersdeelnemers ook wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid.”